Yuksak ma'naviyatli yoshlarni tarbiyalashda O'rta Osiyo allomalari ilmiy merosining o'rni allomalar ijodi va faoliyati misolida

9 
 
 
 
 
 
 

---

Mirzo Ulug'bek o'z pedagogik qarashlarida bolalarning jismonan 
sog'lom, harbiy hunarni puxta egallagan, jasur, mard bo'lib yetishuviga alohida 
ahamiyat beradi. Ulug'bekning fikricha odam sog'lom va baquvvat bo'lishi uchun 
yoshlik chog'idayoq jismoniy mashqlar bilan shug'ullanishi, ta'lim – tarbiyada 
poraxorlik, qalloblik bo'lmasligi uchun mudarrislar odil va halol bo'lishi kerak. 
Buyuk shoir va olim, fors – tojik mumtoz adabiyotning ulug' 
namoyondasi Nuriddin Abduraxmon Jomiy o'zidan keyin turli fan, adabiyot, 
jumladan pedagogikaga doir olmas meros qoldiradi. U o'z asarlarida, ayniqsa, 
nasriy yo'lda yozilgan «Baxoriston» asarida ta'lim – tarbiya masalalari xususida 
fikr bildirdi. Jomiy o'z asarlarida yoshlarni ilmlarini egallashga davat etadi. U o'z 
pedagogik qrashlarida kishilarni adolat, xushmuomalalik va dono so'z bilan 
zulmkorlarga masir etishga davat etadi. Allomaning uqtirishicha, bolaning bilim 
olishga bo'lgan qiziqishi, havasini oshirishda u tarbiyalanayotgan muxit muxim 
o'rinni egallaydi. Oilada ota – onalar ayniqsa, o'qimishli ota – onalar o'z 
farzandlarining xaqiqiy inson bo'lib kamol topishiga aloida e'tibor berishlari 
lozim.
Xullas, har bir yosh avlodning barkamol bo'lib shakllanishida, 
ma'naviy-ahloqiy 
va 
jismonan 
sog'lom 
etib 
tarbiyalashda 
buyuk 
allomalarimizning o'rni, merosi ta'lim-tarbiyaga ega pandu -nasihatlarining o'rni 
g'oyat beqiyosdir. Chunki yosh avlodning ongiga Vatanga sodiqlik va uning 
taqdiri uchun daxldorlik hissini singdirishga, ularda yot g'oya va qarashlarning 
salbiy ta'siriga nisbatan mafkuraviy immunitetni shakllantirish, milliy va 
umuminsoniy qadriyatlarga sodiqlik, diniy bag'rikenglik va millatlararo totuvlikni 
mustahkamlash, shuningdek, ekstremizm, terrorizm va boshqa buzg'unchi 
g'oyalarga nisbatan murosasizlikni shakllantirishda ham ota-bobolarimiz merosi 
katta ahamiyatni kasb etadi. 
10 

---

Adabiyotlar: 
1. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi T. «Adolat» 2003 y. 
2. Karimov I.A. O‘zbekistonning o‘z istiqlol va taraqqiyot yo‘li. — T., 
“O‘zbekiston”, 1992. 
 
3. Karimov I.A. O‘zbekiston — kelajagi buyuk davlat. — T., “O‘zbekiston”, 1992.
4. Karimov I.A. Buyuk kelajagimizning huquqiy kafolati. — T., “O‘zbekiston”, 
1993.
5. Karimov I.A. O‘zbekiston: milliy istiqlol, iqtisod, siyosat, mafkura. — T., 
“O‘zbekiston”, 1993.
6. Karimov I.A. Bizdan ozod va obod Vatan qolsin! — T., “O‘zbekiston”, 1993.
7. Karimov I.A. Buyuk kelajagimizning huquqiy kafolati. — T., “O‘zbekiston”, 
1993.
8. Karimov I.A. O‘zbekistonning siyosiy-ijtimoiy va iqtisodiy istiqbolining asosiy 
tamoyillari. — T., “O‘zbekiston”, 1995.
9. Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi. — T., “Adolat”, 1992.
10. O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi. — T., “Adolat”, 1998.
11. Qayumov R.Q. O‘zbekiston Respublikasining konstitutsiyaviy huquqi. — T., 
“Adolat”, 1998.
12. Inson huquqlari to‘g‘risidagi xalqaro bill(. — T., 1992.
13. Boboyev H.B., Ramazonov I. Inson huquqlari. T., 1997 y. O‘quv qo‘llanmasi.
14. X.T. Hokimiyatlar taqsimlanishi nazariyasi, O‘zbekiston davlat organlari 
tizimining takomillashuvi. — T., 1995.
15. Mualliflar jamoasi — O‘zbekiston Respublikasi mustaqil davlat. — T., 1995.
Azizxo‘jayev A.A. Hokimiyat taqsimlanishi taomilining amaliy ifodasi. — T., 1994 
yil, “Hayot va qonun”, 2-son