biri sifatida tilga olish mumkin”, - deydi.
Matn boshida «Avesto» kiyik terisiga yozilgani ta’kilanadi,
quyiroqda esa “Podshoh Doro ibn Doro xazinasida (Abistoning) o‘n
ikki ming qoramol terisiga tillo bilan bitilgan.. .’’-deb xabar beriladi.
Bir o ‘rinda “lskandar Zulqamayn bu yurtni bosib olib.. .deyilsa,
biroz quyida Aleksandr Maqdo^niy 0 ‘rta Osiyoga yurish qilgan.
jumlasida bir shaxs ikki xil nomda ataladi.
Г
Matnda bir-biriga zid fikrlar uchraydi. Masalan: “«Avesto» yo‘q
qilib yuborilgan; bosqinchilar yurtiga olib ketilgan”.
Quydagi jumla esa na til, na uslub va na gramatika m e’yorlariga
mos emas. “Biz Qur’on bo‘laklarini haftiyak deganimizdek, nask
Abisto bo‘laklaridan har bir bo‘lakning nomidir”.
Bizningcha izohga xojat yo‘q!
Faqat matn umumiy tavsifidan so‘ng va ana shu tavsifga ko‘ra
sharhda til va uslubga xos kamchiliklar tahlili beriladi, grammatik
xatolar aniqlanadi. Bunday tartibda tahlil qilish matnga muharrirlik
nuqtaiy nazaridan yondoshishning o'ziga xos jihatini aks ettiradi.
Aslida matnni bunday tahlil etishlik uni baholash tarkibiga
kiradi.
Matnning uyg‘unligi yaxlitlik garovidir. Matnga bag'ishlangan
ilmiy asarlarda u to‘qimaga o‘hshatiladi, ayrim adabiyotlarda esa
matn - muallifning o‘z so'zi, deb tariflanadi, yana bir boshqa man-
bada yozilgan yoki bosilgan, maqola, ichidagi chizma, tasvir, izoh
eslatma va boshqalar bundan istisno, deb ko‘rsaktiladi. Matnni
tushunish uchun bir-biridan ajratilgan iboralaming ma’nosini aniq-
lash kifoya qilmaydi. Chunki har bir keyingi ibora, awalgisining
ma’nosini ham o‘z ichiga olgan bo‘ladi. Shuning uchun har qanday
Do'stlaringiz bilan baham: |
