Заки достонлари


Download 1.42 Mb.
Pdf ko'rish
bet72/118
Sana21.04.2023
Hajmi1.42 Mb.
#1375985
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   118
Bog'liq
ХАЛҚ ОҒЗАКИ ДОСТОНЛАРИ ТИЛИНИНГ ЛИНГВОСТАТИСТИК ТАҲЛИЛИ

2) вақт маъноси...то тушнинг олдигачайин тенгсалиб кўрикдан 
ўтиб юрибди (Алп.65).
3) ёнига, ҳузурига маъноси: ...Зулхуморнинг олдига борди 
(Рав.44). Шунда отасининг олдига чиқиб.. (Рав.4). 
[III ш.э.қ.+ў.к] қолипидаги олдида (А.i=8; Р.i=8) кўмакчиси 
қуйидаги маъноларни ифодалайди: 
1) жой, ўрин маъноси: Шоҳларнинг олдида бўлар шотири 
(Рав.45). Подшонинг олдида бўлса тўртта чопарчи маҳрами бордир-
да (Рус.269). ...доим дарвозабоннинг олдида ўтирар эди (Рав.10). 
2) нисбатан, қараганда маъноси: Ирамнинг боғи мунинг олдида 
бедимоғ (Рав.44). 
3) вақт маъноси: Ётиб эдим тонг олдида туш кўрдим (Рус.405). 
Тонг олдида тағи қайтиб жўнади (Алп.136). 
[III ш.э.қ.+ч.к.] қолипидаги олдидан (А.i=9; Р.i=8) кўмакчиси 
рўпарасидан, олдинги қисмидан йўналганлик маъносини ифодалайди: 
...буларнинг олдидан чиқиб қолди (Алп.213). Боғдан чиқди, олдидан 
бир катта дарвоза келди (Рав.23). 
Орқа. [III ш.э.қ.+ж.к.] қолипидаги орқасига(А.i=4; Р.i=1) 
кўмакчиси орқа томонга йўналганлик маъносини ифодалайди: Икки 
қўли орқасига бойланган...(Рус.396). «Қултой» қулнинг орқасига 
солади (Алп.335). Самандар Чўпон Орзигулни йўқотиб, орқасига 
қайтди (О.18). 
[III ш.э.қ.+ў.қ.] қолипидаги орқасида (А.i=2; Р.i=4) кўмакчиси 
предметнинг ўрни бошқа предмет орқасида эканини ифодалайди: 
Равшанбек дарчанинг орқасида туриб эди (Рав.6). Буларнинг 
орқасида уч юзча қизлар ўйнашиб.. (Рав.37). 
[III ш.э.қ.+ч.к.] қолипидаги орқасидан (А.i=2; Р.i=10) кўмакчиси 
қуйидаги маъноларни ифодалайди: 


75 

Download 1.42 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   118




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling