Заки достонлари


)  орқа томонидан йўналганлик маъноси


Download 1.42 Mb.
Pdf ko'rish
bet73/118
Sana21.04.2023
Hajmi1.42 Mb.
#1375985
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   118
Bog'liq
ХАЛҚ ОҒЗАКИ ДОСТОНЛАРИ ТИЛИНИНГ ЛИНГВОСТАТИСТИК ТАҲЛИЛИ

1) 
орқа томонидан йўналганлик маъноси: Буларнинг 
орқасидан бояги кўшкда кўрган канизлар билан Зулхумор ойим ўтиб 
кетиб бораётипти (Рав.38).
2) изидан маъноси: Мана мен, мен борайин отангнинг 
орқасидан: унинг қизда нимаси бор экан?! (Рав.7). ...ўғлини кўзи 
қиймай, орқасидан чақириб бир сўз айтаётир (Рав.15). Муни кўриб 
тўрасининг орқасидан югурди (Рав.54). 
3) 
шу сабабли, шарофати билан маънолари: Тоғай 
хизматининг орқасидан бир қўрғоннинг эгаси бўлиб...(Рус.420). 
Ёдгорнинг қўйини сўйиб оласан, // Шунинг орқасидан катта бўласан 
(Алп.354). 
Ён. [III ш.э.қ.+ж.к.] қолипидаги ёнига(А.i=1; Р.i=1) кўмакчиси 
қуйидаги маъноларни ифодалайди: 
1) яқинига маъносини: «Қалмоқшоҳнинг ёнига ҳайдаб 
борайик... (Алп.36). ...момасини ёнига жойлаб... (О.4). 
2) ўзи билан бирга етаклаб маъноси: Ундай бўлса, ёнига уч юз 
муллани қўшиб, Асқар тоғидан ошириб келинглар (О.75). Боваси 
Дилмуродни ўз ёнига олиб... (О.90). 
3) бирор томонга маъноси: Бир ёнига Ойчинор, кўз қириман 
қаради (Ойч.91). 
Ич. [III ш.э.к.+ж.к.] қолипидаги ичига (А.i=11; Р.i=2) кўмакчи 
предмет ичига йўналганлик маъносини ифодалайди: Шаҳарнинг 
ичига етиб боради (Алп.204). Ярқиллаган Бобир кўлни кўрди 
//Туянинг ичига келиб қўнади (Алп.239). 
[III 
ш.э.к.+ў.к.] 
қолипидаги 
ичида 
(А.i=14; 
Р.i=19) 
кўмакчисининг ичра (А.i=4), ичинда (А.i=16;Р.i=20) шакллари 
қўлланилиб, қуйидаги маъноларни билдиради: 
1) қуршовида, орасида маъноси: Зиндон ичида акам буни 
билибди (Алп.241). Ҳандақ ичра ёлғиз қолдим, энажон (О.69). Боқиб 
кўрдим, боғ ичинда бир дилбар (О.6). Гўр ичинда кун кечириб, // 
Хоним, кимдан зулм кўрдинг? (Рус.431). Халқ ичида сизни суйиб 
тияман (Рус.403). 

Download 1.42 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   118




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling