S hveytsariyada ham ana shu n d ay z a v o d a tr o fid a boqilgan
m ahalliy aholi chorva m ollarin in g to 'r td a n uch qismi 9 yil
m obaynida nobud bo'lganligi m a iu m . Fransiya va Italiyaning
bir qator tumanlarida atm osferaning d oim iy dim iqishi natijasida
tut bargi tarkibida ftor m iqdorining m e ’yordan 20 marta ortib
ketganligi aniqlangan. Bunday barglar b ilan boqilgan ipak
qurtlarini esa ipak hosil qiladigan yelim sim on m oddalar ishlab
chiqaradigan a ’zolarining ishdan chiqishi kuzatilgan. Sanoat
chiqindilari tarkibida ftoritlar va arsenitlar bo'lishi asalarilarning
ko'p qirilib ketishiga sabab b o la d i. Yirik shoxli qora mollarning
m ishyak b ilan zaharlanishi oqibatida ular badanida yaralar
k o 'p a y a d i. D u n y o n in g aksariyat m am lakatlarida atm osfera
havosini oltingugurt gazlari, mishyak va sim ob bilan zararlanishi
n atijasida y o v v o y i hayvonlar, jum ladan, jayronlar, kiyiklar,
q u y o n la r, fa z a n va b osh q a parrandalar n ob u d b o 'lg a n lig i
to ‘g ‘risida k o ‘plab m a ’lumotlar mavjud.
0 ‘sim liklar uchun havoni ifloslantiruvchi oltingugurt, ñ or
b ir ik m a la r i, u g le r o d o k sid i, xlor va u g le v o d o r o d la r o ‘ta
zararlidir. U la r qish loq xo'jaligi va o'rm onlarga, b o g ‘lar va
parklarga katta zarar yetkazadi. Fotosintez jarayonini buzadi,
o'sim liklarning o ‘sishi va rivojlanishini sekinlashtiradi va oxir-
oqibatda ular quriydi. Juda oz m iqdordagi oltingugurt angidridi
h am o ‘s im lik la r g a t a ’sir k o ‘ r sa tish i a n iq la n g a n . D o n li
o'sim liklardan arpa va suli, poliz ekinlaridan karam, k o ‘katlar,
rediska bunday gazlarga eng sezgir hisoblanadilar. Atm osfera
Do'stlaringiz bilan baham: |
