‘zbekist0n respubukasi oliy уа ‘rta maxsus ta’lim vazirligi
-chizma. F.Kenening iqtisodiy jadvali (2-variant)
|
61aef8397723d3.50813536
7.2-chizma. F.Kenening iqtisodiy jadvali (2-variant)
buyumlari realizatsiya qilindi. «Unumli sinf» ixtiyorida qolgan 2 mlrd livrlik mahsulot barcha sinflar o‘rtasidagi muomalaga kirmaydi, u faqat shu sinf doirasida aylanadi (jadvalda bunday ayianish berilmagan). Bu mahsulot qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishi jarayonida sarflangan urug‘ va oziq-ovqat mahsulotlari o'mini qoplaydi. «Unumli sinf» tomonidan sotib olingan sanoat tovarlaridan asosiy kapitalning sarflangan qismini qoplash uchun foydalaniladi. Naqd pul 2 mlrd. livrlik muomala (ayianish) natijasida «unumli sinf» qo'liga qaytishi mumkin, ammo bu pul yana keyingi muddat uchun ijara haqi sifatida yer egalari qo'liga kelib tushadi. Shunday qilib, yangi ishlab chiqarish siklini boshlash, ishlab chiqarishni joriy etish uchun zaruriy shart-sharoitlar yaratildi. Ammo u ilgarigi hajmda, ya’ni oddiy takror ishlab chiqarish uchun mos keladi. Jadvalda keltirilgan raqamlar haqiqatga yaqin, ulami F.Kene qirol mahkamasidan olgan bo‘lishi aniq. «Iqtisodiy jadval»da takroriy ishlab chiqarishni tahlil qilish asosida olingan muhim qisqacha ilmiy xulosalar shundaki, unda ayrim-ayrim oldi-sotdi aktlari qarab chiqilmasdan, ko'plab individual aktlar sinflar o‘rtasidagi muomalaga birlashtirilgan. Ana shu sinflar o‘rtasidagi muomala F.Kene tadqiqotining predmeti edi. Olim ayianish (muomala)ni takror ishlab chiqarish jarayonining shakli sifatida, pul muomalasini esa kapitalning ayianish momenti sifatidagina qarab chiqishga uringan. F. Kene iqtisodiyot tarixida birinchi b o 'lib m akroekonom ik modellashtirishni amalga oshirgan edi. F.Kenening ijodi nihoyatda yuqori baholangan edi. Fransuz iqtisodchisi Mirabo V.R. (1715-1789) fikricha, dunyo paydo bo‘lganidan buyon asosan uchta kashfiyot siyosiy jamiyatlar mustahkamlanishiga ko'mak bergan: 1) yozuv; 2) tanga; 3) «Iqtisodiy jadval». F.Kene ta’limotida bir qancha kamchiliklar mavjud, sinflar to‘g‘- risidagi g‘oyada izchillik va ilmiylik yo‘q. Sanoatchilar («unumsiz sinf») ishlab chiqarish vositalaridan mahrum etilgan (chunki mahsulotning hammasi sotib yuboriladi) va ularda ishlab chiqarishni qaytadan boshlash imkoniyati yo‘q (vaholanki, hunarmandlar asosiy kapitalga ega). Ammo F.Kenening jadvali iqtisodiyot tarixida birinchi marta natural, ya’ni tovar va pul holidagi moddiy ne’matlaming makro ekonomik zanjiridir. Undagi g‘oyalar bo‘lajak iqtisodiy modellaming kurtagi bo‘lib qoldi. Download Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling