Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги юристлар малакасини ошириш маркази ф. Э. Мухамедов

38-масала 
Вояга етмай туриб 17 ѐшда ўта оғир жиноятни содир этган Ж.га 
озодликдан маҳрум қилиш жазосини тайинлашда унинг муддати қанчани 
ташкил этади? 
1) ўн йил; 
2) ўн беш йил; 
3) йигирма йил. 
– ҳукм чиқариш пайтида ўн саккиз ѐшга тўлмаган шахсларга нисбатан 
озодликдан маҳрум қилиш жазоси қайси колонияларда ўташ тайинланади? 
39-масала 
Суд вояга етмаганларга озодликдан маҳрум қилиш билан боғлиқ 
бўлмаган жазони қўллаш масаласини ҳал этаѐтганда нималарга эътибор 
қаратиши лозим. 
1) содир этилган жиноятнинг хусусияти;
2) содир этилган жиноятнинг ижтимоий хавфлилик даражаси; 
3) шахсларга оид маълумотлар; 
4) жазони енгиллаштирувчи ҳолатлар; 
5) жазони оғирлаштирувчи ҳолатлар;
6) барчаси инобатга олиниши керак. 
–Ўзбекистон Республикаси Олий суд Пленуми рахбарий кўрсатмаларида 
таъкидлаганидек, қайси ҳолатларда суд вояга етмаган айбдорга озодликдан 
маҳрум қилиш тарзидаги жазони тайинлаши мумкин.
40-масала
Биринчи марта жиноятни содир этган, вояга етмаган Л.нинг 
ривожланишда ўз ѐшига нисбатан анча орқада қолганлиги ва содир этган 
қилмишининг аҳамиятини тўла равишда англаб етмаганлигини аниқлади. 
Бироқ, прокурор Л. томондан унча оғир бўлмаган жиноят содир этганлигини 
таъкидлаб, протест келтирди. Суд, протестни инобатга олиб вояга етмаган 
Л.га бир йил озодликдан маҳрум қилиш жазосини тайинлади. 
– суд ҳукми тўғрими? 
– жазо ўрнига мажбурлов чораси қўллаш мақсадга мувофиқлиги 
масаласини кўриб чиқиш шартларини кўрсатиб ўтинг. 
 
41-масала
Ижтимоий хавфи катта бўлмаган жиноятини биринчи марта содир этган 
вояга етмаган Д.га суд уни жазо қўлламасдан туриб ҳам тузатиш мумкин 
деган ҳулосага келиб, ишни кўриш учун тайинлаш босқичида ишни тугатиш 

---

125 
ва уни вояга етмаганлар ишлари билан шуғулланувчи комиссияда кўришга 
юбориш ҳақида ажрим чиқарди. 
– суд қарори асослими?