Ўзбекистон Республикаси Банк-молия академияси

______________________________________________________________________ 
Buxgalteriya hisobining Bosh daftar shakli. 
Buxgalteriya hisobi shakllari vujudga kelishi, qo‘llanishi, hisob ishlarini 
hajmidan, hisob xodimlarini malakasidan kelib chiqadi. Buxgalteriya hisobining Bosh 
daftar shaklini vujudga kelishi XIX asr boshlariga to‘g‘ri keldi va hozirgi davrda ham 
kichik firma va korxonalarda qo‘llanilmoqda. Buxgalteriya hisobining ushbu shakli 
sintetik schyotlar ham qo‘llaniladigan buxgalteriyalarga xosdir. Tabiiyki, kichik firma 
va korxonalar faoliyati doirasi katta bo‘lmaganligi sababli, qo‘llaniladigan sintetik 
schyotlar miqdori ham kam bo‘ladi. 
Kichik firmalar, ular mulkchilik shaklidan qat'iy nazar, o‘rtacha yillik ishchilar 
soni ishlab chiqarish tarmog‘ida 10 kishigacha savdo, xizmat va boshqa noishlab 
chiqarish sohalarida esa 5 kishigacha bo‘lgan korxonalar hisoblanadi. 
Kichik korxonalar esa mulkchilik shaklidan qat'iy nazar, o‘rtacha yillik xodimlar 
soni sanoat tarixida 40 kishigacha, qurilish, qishloq xo‘jalik va boshqa ishlab chiqarish 
sohalarida 20 kishigacha, fan, ilmiy xizmat qilish, chakana savdo va boshqa noishlab 
chiqarish sohalarida 10 kishigacha korxonalar hisoblanadi. 
N 
Sana 
Operatsiya mazmuni 
Debet 
Kredit 
Summa 
1 
02.07.14 Hisobdor shaxsdan ishlatilmay qolgan xizmat 
qilgan safari summalari qabul qilindi 
5010 
4220 
10000 
2 
04.07.14 Xodimning korxonaga etkazgan zarar 
summalari qabul qilindi 
5010 
4730 
12000 
3 
17.07.14 Mehnat haqi berish uchun hisob-kitob 
schetidan pul olindi 
5010 
5110 
780000 
4 
18.07.14 Tovarlarni naqd pulga sotishdan tushumlar 
qabul qilindi 
5010 
9020 
540000 
5 
20.07.1 Inventarizatsiya natijasida ortiqcha chiqqan 
pul mablag'i kirim qilindi 
5010 
9390 
1000 
debet oborot jami 
1343000 
6 
05.07.14 Kassadagi limitdan ortiqcha pul mablag'i 
bankka topshirildi 
5110 
5010 
12000 
7 17.07.14 Xodimlarga mehnat haqi berildi 
6710 
5010 
730000 
8 
18.07.14 Tovarlarni sotishdan olingan naqd pullar 
inkassatorga topshirildi 
5710 
5010 
540000 
9 
20.07.14 Olinmagan ish haqi bankka qaytarildi 
5110 
5010 
50000 
kredit oborot jami 
1332000 

---