Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги республика таълим маркази

НИМАНИНГ ПАТИ
Ўйинда қатнашадиган 10 та бола доира ҳосил қилиб ўтиради. Ўйинбоши бирор қушнинг патини (ўрдак, ғоз, қарға ва ҳоказо) олиб, болалардан би- рига кўрсатиб, бу ниманинг пати, деб сўрайди. Патнинг номини айтади, бошқа боладан сўралади, бошқа бола ҳам жавоб ■ беради. Ўйин қоидасида бир қушнинг номи икки марта такрорланмаслиги ке- рак. Бир боланинг айтганини иккинчиси айтиб қўйса, ўйинбошининг айтган буйруғини бажара- ди: ўйинга тушади, қўшиқ айтади ва ҳоказо. Ким қушлар номини кўп билса, ўша билағон ҳисобла- нади.
ЭПЧИЛ ҚУЁН
Бу ўйинда 14-15 нафар бола қатнашади. Май- доннинг ўртасидан ораси 60-70 см бўлган иккита чизиқ чизилади. Икки бола бўри вазифасини ўтай- ди, қолган болалар қуён бўлиб шу чизиқдан ўтиши керак. Бўри чизиқчада туради. Бўриларга тутил- май ўтган қуён «эпчил қуён» ҳисобланади.
ялт этди
Ўйинда бир неча бола иштирок этиши мумкин. Улар чордона қуриб айлана бўлиб ўтирадилар. Ик- китаўйинбоши сайланади. Ўйинни қайси ўйинбо- ши биринчи бўлиб бошлаши кераклиги чек таш- лаш йўли билан аниқланади. Биринчи ўйинбоши- нинг қўлида тугма ёки мунчоқ бўлади. Болалар қўлларини ҳовуч қилиб олдинга узатиб туради- лар. Ўйинбоши уларнинг қўлига қўлини теккизиб, танлаган болага ўша нарсани ташлаб кетади. Бо- лалар қўлларини беркитадилар. Иккинчи ўйинбо- ши шу нарсанинг кимда эканлигини топиши ке- рак. Нарса шунинг қўлида, деб гумонланган бола- нинг ёнига бориб «ялт этди», дейди. Агар унда бўлмаса, ўйинбошиликни ўша бола билан алмаша- ди. Ўйин давом этади. Иккинчи ўйинбоши берки- тилган нарсанинг кимдалигини топса, биринчи ўйинбоши ўрин алмашади. Ўйинбоши берган нар- са шу болада сақланиши керак. Иккинчи болага узатиб юбориш ўйин қоидасини бузиш ҳисобла- нади.
Мурожаат қилган бола кафтини очиб дарҳол кўрсатиши шарт.
ТОШ ҚЎЙДИ
Тош қўйди ўйини асосан ёз ойларида ўйналади. Болалар узун ўриндиқда тизилиб ўтирадилар. Хо- ҳишига қараб икки ўйинчи сайлаб олинади. Бири топувчи, иккинчиси тошни яширувчи бўлади. То- пувчи тескари қараб, кўзларини беркитиб туради. Яширувчи тошни ўтирганлардан бирига беради. Шу пайт ҳамма бир хил вазиятда: кулиб ёки жид- дийроқ бўлиб ўтиради. Тош яширувчи топувчига қараб: «Ош пишди, пишши тушди!» деб ийтиди. Топувчи ўтиргинлирдин бирини қўрситиди. Агар тошча топувчи кўрсатган болада. бўлса, чиқариб беради, агар бошқа бола қўлида бўлса, у яширув- чига беради.