Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги республика таълим маркази

НАРСАНИ АЛМАШТИРИШ
Майдончанинг бир четида 5-6 бола туради, қўлларида ўйинчоқ, икки четда, устида биттадан кубик бўлган стуллар туради. Тарбиячининг «югу- ринг» деган ишораси билан болалар стуллар турган тарафга югурадилар ва ўйинчоқни қўйиб, кубик- ни олиб, ўз жойларига қайтиб келадилар(38-расм). Биринчи келган бола белгиланади. Сўнгра яна 5-6 болалар ўйинни давом эттирадилар.

38-расм

а
□
сз
а
□
ЛЕНТАНИ ОЛ
Иштирокчилар доира ясаб турадилар. Ҳар бири орқаларига, белбоғига ёки ёқасига рангли матодан қилинган лентани қистириб оладилар. Тарбиячи- нинг «югуринг» деган ишораси билан болалар югу- риб кетадилар. Тутувчи уларни қувлаб ленталари- ни олишга ҳаракат қилади. Лентадан маҳрум бўлган бола четда туради.
Тарбиячининг: «1, 2, 3 ҳаммангиз доира бўлиб йиғилинг», деган ишораси билан болалар доира бўлиб турадилар. Тутувчи йиққан ленталарини са- найди ва уни болаларга қайтариб беради. Ўйин бошқатдан бошланади.
БОИҚУШ
Тарбиячи бир болани «бойқуш» этиб сайлайди. Тарбиячининг «кун» деган ишораси билан болалар қўлларини ёйиб қанот қоқиб учаётгандек ҳаракат- ланиб югурадилар.
«Тун» ишораси билан бойқуш учиб чиқади, ишо- рани эшитган болалар турган жойларида қотиб турадилар, бойқуш қанотини секин қоқиб, ҳеч ким қимирламаяптими, текшириб чиқади (39-расм).

39-расм
Бирортаси қимирласа, ушлаб уйига олиб кета- ди. Тарбиячи яна «кун» дейди, капалаклар ва. кўнғизлар яна уча бошлайдилар, шундай қилиб, бу ҳаракатлар 2-3 марта қайтарилади.
Шундан сўнг, тутилганлар сони ҳисобланади ва ўйин янги бойқуш бил.ан давом эттирилади.
Эслатма: бойқушнинг ҳар бир учиши 10—15 со- ниядан ошмаслиги керак.
БИЗНИ ТУТ
Болалар доира шаклида қўлларини ушлаб тура- дилар. Тарбиячи бир болани тутувчи қилиб сай- лайди ва у доира ичида туради. Болалар доира бўйлаб ҳаракатланиб:
Биз кувнок болалармиз,
Югуришиб, сакрсшмиз,
Қани бизни цувлаб кўр,
1, 2, 3 - тутиб кўр.
деб, ҳар қаёққа чопиб кетадилар, тутувчи уларни қувлайди. Тутилган бола вақтинча ўйиндан четга чиқиб туради. Тутувчи 2-4 болани тутмагунча ўйин давом этаверади.
Тарбиячининг «доира бўлиб туринг» деган так- лифи билан болалар йиғиладилар ва ўйин қайта бошланади.
ЎРАДАГИ БЎРИ
Ўйин майдончаси ўртасига 50-60 см кенгликда ўра (2 та параллел чизиқ) чизилади. Ўрага 2-3 та «бўри» жойлаштирилади. Қолганлари «эчкилар», улар ўранинг бир томонида турадилар. Тарбиячи-
т т
р \
))
40-расм
нинг ишораси билан ўрадан сакраб ўтадилар. Бўри- лар уларни тутишга ҳаракат қиладилар (40-расм). Ўрадан сакрай олмаган - тутилган эчки ўйиндан чиқиб кетади. Яна янги ишора билан эчкилар ўра- дан сакрайдилар. Тутилмаган эчкилар сони билан бўрилар сони тенглашганда ўйин тугалланади.