Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги республика таълим маркази

АРҚОНГА ТЕГИБ КЕТМА
Бу ўйинда хоҳлаган ўйинчи қатнашиши мумкин. Бир киши ўртада туришга тайинланади. Ўйинчи- нинг кўлида сакрагич (ёки оддий арқон) бўлади. У ўтирган ҳолда арқонни айлантиради. Айланада тур- ган ўйинчилар арқондан сакрашлари керак (53- расм). Арқонга тегиб кетган ўйинчи ўйиндан чи- қади. Марказдаги ўйинбоши арқонни юқорига кўтариб юбормаслиги керак.

53-расм



МИЛЛИЙ ЎЙИНЛАР
ДАНАК
Бу ўйинда ўйновчи бола ёки қизлар 2 ёки 3-4 та иштирокчилардан иборат бўлган гуруҳда ўйнайди- лар. Бу ўйин сопалак ўйини каби ўйналади. Бунда бир ўйинчи данак (тош) яширади. Ким данакни топса, ўша ўйинни бошлайди. Ўйин ўйнашда 10- 20 та данак (тош)ни ҳовучга олиб, юқорига секин отамиз ва кўлларимизнинг тескари томонида бир нечта данак туриб қолади. Туриб қолган данаклар- дан фақат бир донасини кўлда қолдириб, қолган- ларини қўлимизнинг ички томонига ўтказамиз. Бунда данак (ёки тош.) озгина юқорига ирғитилиб, қўлнинг кафти билан илиб олинади. Кейин ерда сочилиб ётган данаклар ўйналади. Бунда иккинчи кўрсаткич ва ўрта бармоқ билан айри қилиб уйча қилинади. Қўддаги данак юқорига отилиб, ердаги данаклар битталаб уйчага киритилади. Данаклар (тошлар) ирғитилиб, ушлаб қолинмаса, ўйин иккин- чи болага ўтади. Ўйин шу тарзда давом этади.
КИМ КЎП ЁНҒОҚ йиғиш
Бу ўйинда бир нечта бола қатнашади. Болалар бир неча метр масофани танлаб, бир томонга 1 ёки 2 ва ундан ортиқ ёнғоқни териб бир қаторга қўяди- лар. Иккинчи томондан терилган ёнғоқларни гал- ма-гал урадилар. Квадрат ёки доира ичига терил- ган ёнғоқларни ким кўп чиқарса, ўша бола кўп ёнғоқ терган ва ўйинда ютган ҳисобланади.
пз
ЧАМАЛАШ
Бу ўйинда 10 дан 16 тагача болалар қатнашади- лар. Улар тенг икки гуруҳга бўлинадилар. Улар ора- сидан гуруҳ сардори сайланади. Ўртага тўртбур- чак чизилади, унинг ўртасига доира чизилади. До- иранинг орасига 5 та тош устма-уст қилиб терила- ди. Тўртбурчакнинг ёнида биринчи гуруҳ сардори туради. У турган жойидан 6 қадам ташланади ва ўша жой белгиланиб, чизиқча чизиб қўйилади. Иккинчи гуруҳ эса ҳалиги устма-уст қўйилган тошга бирин-кетин копток отади, мабодо копток тошга келиб тегса, болалар ҳар тарафга қочадилар. Би- ринчи гуруҳ сардори уларни қувлайди. Кимга коп- ток тегса, у ўйиндан чиқади. Болалар қочиши да- вомида тўртбурчак ичидаги тошни 5 тарафга қўядилар. Агар қўйсалар яна ўйин давом этади, тарқатиб қўёлмасалар иккинчи гуруҳ ўйинни бо- шидан бошлайди. Ўйин шу йўсинда давом этади.
ЎРТА БАРМОҚНИ ТОП
Бу ўйинни исталган ерда ўйнаш мумкин. Ўйин- да 5-6 та бола қатнашади ва унинг бошланишидан олдин бир бола чиқиб, қолган болаларни доирага тизади, кейин: