Ўзбекистон республикаси ички ишлар вазирлиги а к а д е м и я

нинг бош худоси деб тан олинган. Қабилалар ҳукмрон қаби- 
ла худосининг устунлигини тан олишлари билан бирга ўзла- 
рининг маҳаллий худоларига сиғинишни давом эттирганлар. 
Айни пайтда, бошқа қабилалар ва юртларнинг худолари \ам 
қабул қилинган. Оқибатда одамлар юзлаб, ҳатто минглаб ху- 
доларга ва ғайритабиий мавжудотларга сиғинганлар. Маса­
лан, Қадимги Миср фиръавни Рамзее И билан Хетт давлати 
ҳукмдори Хеттусили III ўртасида тузилган тинчлик шарт- 
номасига мингга Миср ва шунча Хетт худоси кафил бўлган.
Кўпхудолилик кундалик \аёт талабидан келиб чиққан. 
Зеро, ўша даврда жамиятдаги нисбий барқарорлик ва фаро­
вонлик шу қадар заиф бўлганки, инсон эришилган даража- 
ни саклаб қолиш ва янада ривожлантириш учун ҳар қандай 
тасодифларни ёки ғайритабиий таъсирларни ҳисобга олиши 
ва улардан ўзини ҳимоя қилиши керак эди.
Юқорида қайд этил ган идек, қабила худолари хўжалик- 
нинг алоҳида соҳаларига ҳам ҳомийлик қилган. Қабилада кун­
далик ҳаёт ташвишларини ҳал этилишига бевосита ёрдам 
берадиган худоларнинг мавқеи баланд бўлган. Чунки одам­
лар худоларга сиғинар экан улардан ўз ҳаётий муаммолари- 
нинг \ал этилишида ёрдам беришларини сўраганлар.
Диний тизим
 деб ғайритабиий кучга эга, табиат ва жами­
ятдаги ҳодисалар ривожланишини белгилайди ган, ишлаб 
чиқариш соҳаларига ҳомийлик қиладиган ва ижтимоий ҳаёт- 
даги мавқеи билан ўзаро фарқ қиладиган қудратли худолар­
нинг мавжудлигига ишонишга айтилади.
Қудратли худоларга сиғиниш диний тизимнинг асосини 
ташкил этса-да, у бир қадар кенгроқ таркибий тизимга эга. Бу 
борада, биринчи навбатда, ибтидоий дин шаклларининг унға 
таъсирини ҳисобга олиш талаб кдлинади, чунки янгилик ўз-