Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таьлим вазирлиги ислом каримов номидаги тошкент давлат техника университети
Majburiy sovitish orqali fotoelektrik modul ishini samaradorligini
Download 1.31 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- “Fotoelement batareya – 1”
- “Fotoelement batareya – 2”
- 3.3 – rasm.
|
3.3 Majburiy sovitish orqali fotoelektrik modul ishini samaradorligini
oshirish Ushbu paragrafning maqsadi fotoelement batareyaning ekspulatatsion xarakteristikalariga majburiy sovitishning ta’sirini o‘rganish va uning konstruksiyasini optimallashtirishdir. 56 Katta bo‘lmagan quvvatli fotoelement batareya konstruksiyasini optimal deb xisoblaymiz. Sovituvchi ventilyatorining joylashgan o‘rni turlicha bo‘lgan ikkita bir xil fotoelement batareyalar tayyorlandi (3.3 – rasm). Ikkita fotoelement batareyalar 40 ta ketma – ket ulangan quyosh elementidan iborat bo‘lib, ular ~16% li FIK ga ega polikristal kremniydan tayyorlangan. Fotoelement batareya salt yurish kuchlanishi U xx ~ 24,0 V, qisqa tutashuv toki I к.з. ~ 1,60 А. Fotoelement batareya alyuminiyli korpusida akslanuvchi konsentratorning maxkamlanishi akslanuvchi reflektor og‘ish burchagini o‘zgartirish imkonini beradi. “Fotoelement batareya – 1” birinchi konstruksiyada (3.4 – rasm) korpus 4 ta kanalga bo‘lingan bo‘lib, yonlarida ventolyatorlar o‘rnatilgan. Har bir kanal hajmi 3785 sm 3 . Ventilyatorlarning havo oqimi fotoelement batareyaning orqa sirtiga yo‘naltirilgan. “Fotoelement batareya – 2” ikkinchi variantida (3.4 – rasm) ventilyatorlar korpusning orqa tomoniga o‘rnatilgan. Ventilyatorlar xavo oqimi fotoelement batareya orqa sirtiga perpendikulyar yo‘naltirilgan. Ventilyatorning quvvati 8 W. O‘lchashlar 4 soat davomida Toshkentda fizika – texnika instituti ilmiy ishlab chiqarish birlashmasi geliopoligoni “fizika – quyoshda” o‘tkazildi. Xavo sharoitlari: bulutsiz osmon, xavo temperaturasi 31 o C, shamol tezligi ~ 2,0 m/s. Asbob ko‘rsatkichi har 15 minutda olindi. 5 – rasmda salt yurish kuchlanishini vaqtga bog‘liq o‘lchash natijalari keltirilgan. Vaqtning boshlang‘ich momenti ertalab soat 10 da. O‘lchash boshlangandan 90 minut o‘tgach ikkala qurilma ventilyatorlari yoqildi. Ventilyator yoqilishi momentigacha temperaturani oshirib ikkala fotoelement batareya U xx ni deyarli bir xil kamayishi, ikkala fotoelement batareya parametrlarining bir xilligidan dalolat beradi. O‘lchash boshidan boshlab ikkala qurilma bir soat davomida akslanuvchi reflektorsiz ishladi. Bu vaqtda fotoelement batareya salt yurish kuchlanishi dastlabki qiymatidan ~ 14,0% ga kamaydi. So‘ngra akslanuvchi reflektorlar o‘rnatildi, va 30 minut davomida U xx ~ 2,0 % ga kamaydi. Ventilyator ulangach 30 minut davomida U xx ning oshish tezligi ikkala qurilmada 57 3.3 – rasm. Majburiy sovutishli FEB sxemasi. a) ventilyatorning yon tomonda joylashgan varianti; b) Ventilyatorlar orqa tomonda joylashgan varianti; 1 – akslanuvchi tekisliklar; 2,8 – korpus; 3 – notekis shisha; 4 – etilen vinilosetat laminatsiyalash plyonkasi; 5 – quyosh elementi; 6 – orqadagi ximoya plyonkasi (TPT - Tedlar-Polyester-Tedlar) ; 7 – ventilyatorlar. bir xil bo‘lib, so‘ngra fotoelement batareya – 2 ning U xx tezroq o‘sdi va yana samaraliroq sovutish tufayli 2,3 % ga oshdi. Fotoelement batareya quvvatining sovituvchi xavo oqimi tezligiga bog‘liqligi o‘rganildi. Xavo oqimi tezligi raqamli anemometr AR836 + (Germaniya) bilan o‘lchanib, uning kattaligi ventilyator quvvatini o‘zgarishi bilan variantlandi. O‘lchash natijalari 3.6 – rasmda keltirilgan. |
