Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги алишер навоий номидаги тошкент давлат

Тадқиқотнинг мақсади ўзбек тили банк-молия терминологиясининг 
тил системасида тутган ўрнини аниқлаш, соҳа терминологиясининг 
шаклланиш манбалари, тараққиѐт усули ва манбалари, семантик ва структур 
хусусиятларини тадқиқ қилиш, унда инсон омилининг аҳамиятини 
ўрганишдан иборат. 
Тадқиқотнинг вазифалари: 
банк-молия терминологиясининг ўзбек тили системасида тутган 
ўрнини аниқлаш; 
тилшуносликда банк-молия терминологияси тадқиқини таҳлил қилиш; 
ўзбек тили банк-молия терминологиясининг шаклланиш манбаларини 
аниқлаш; 
ўзбек тили банк-молия терминологиясининг тараққий этиш усуллари 
ва манбаларини аниқлаш, кўрсатиш; 
ўзбек тили банк-молия терминларини мавзуий гуруҳларга ажратиш; 
ўзбек тили банк-молия терминлари ўртасидаги парадигматик 
муносабатларни таҳлил қилиш; 
ўзбек тили банк-молия терминларининг структур таҳлилини амалга 
ошириш; 
ўзбек 
тили 
банк-молия 
терминологиясининг 
тараққиѐти 
ва 
қўлланишида
инсон 
омили 
иштирокини 
таҳлил 
қилиш, 
соҳа 
терминологиясини тартибга солиш юзасидан тавсиялар беришдан иборат. 
Тадқиқотнинг объекти банк-молия соҳасига оид қонун ҳужжатлари, 
дарсликлар, қўлланмалар, луғатларда, банк иши амалиѐтида қўлланаѐтган 
ўзбек тили банк-молия терминларидан иборат. 
Тадқиқотнинг предмети сифатида ўзбек тили банк-молия 
терминларининг семантик ва структур хусусиятларини тадқиқ этиш 
белгиланган. 

---

8 
Тадқиқотнинг 
усуллари. 
Диссертация 
мавзусини 
ѐритишда 
дифференциал-семантик, тавсифий, компонент таҳлил, статистик таҳлил, 
структур таҳлил методларидан фойдаланилган. 
Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат: 
ўзбек тили банк-молия терминларининг семантик хусусиятлари 
(термин-метафоралар; терминлашиш, детерминлашиш, транстерминлашиш 
жараѐнлари), мавзуий гуруҳлари аниқланган ва мисоллар асосида 
далилланган; 
ўзбек тили банк-молия терминлари ўртасидаги парадигматик 
муносабатлар (синонимия, антонимия, гипер-гипонимия, полисемия 
омонимия, паронимия) ўрганилган, мисоллар асосида ушбу ҳодисаларнинг 
ўзбек тили банк-молия терминологиясида амал қилиши исботланган; 
ўзбек тили банк-молия терминларининг структур (бир компонентли, 
икки компонентли, уч компонентли, тўрт ва ундан ортиқ компонентли 
тузилишга эга терминлар) таҳлили амалга оширилган; 
антропоцентрик парадигма нуқтаи назаридан ѐндашилиб, ўзбек тили 
банк-молия терминологиясининг тараққиѐти ва қўлланишида инсон 
омилининг иштироки изоҳланган, соҳа терминларини тартибга солиш 
юзасидан тавсиялар берилган.