Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини

 
 

---

III. НАЗАРИЙ МАТЕРИАЛЛАР 
56 
Телеконференция хизмати 
 
Аудио ва видеоконференция хизматлари. Бутун дунѐдаги 
миллионлаб кишилар суҳбатлашиш, маслаҳатлашиш, ҳамда баҳслашишни 
хохлайдилар. Интернетда бундай жой бор. Бу шундай жойки, у ерда одамлар 
ғоялар ва фикрлар алмашадилар, жамоа эълонларини осиб қўядилар ѐки 
ѐрдам қидирадилар. Интернетда улар Usenet
 
конференциялари ѐки шунчаки, 
конференциялар дейилади. Microsoft Network да улар BBS (Bulletin Board 
System - эълонлар тахтаси) дейилади. Лекин конференциялар форумларга, 
BBS ва эълонлар тахталарига нисбатан мураккаброқ тузилган. Техник 
маънода эмас, маданий маънода. Конференциялар расмий қоидаларга эга 
эмас, маҳсус кишилар назорат қилишлиги учун. Улар норасмий қоидаларга 
бўйсунади, конференция қатнашчиларининг ўзи томонидан қўллаб-
қувватланади. Бундан ташқари конференцияларда бутун дунѐнинг хар хил 
маданиятли вакиллари учрашишади. Бу сиз ва бизга ўҳшаган, дунѐнинг
миллионлаб кишилари мулоқат қилиш усулларидан биридир. 
Usenet фойдаланувчиларга турли мавзуларга хос хамма боп хабарлар 
билан алмашиш имкониятини берувчи, компьютерлар мажмуидир. Бундай 
хабарлар шахсий алмашувга эмас, очиқ муҳокама учун мўлжалланган.
Ҳар бир Usenet-компьютер хатлари маълумотлар базасини сақлаб 
туради, у қўшни компьютерлар билан хатлар алмашиш йўли билан
янгиланиб туради. Usenet чексиз даражада кўп мавзулардаги 
телеконференцияларни ўз ичига олади. Бугунги кунда 4.500 дан ортиқ 
телеконференциялар мавжуд бўлиб, улардан ҳар бири маълум мавзу билан 
шуғулланади. Балки, бу ерда бирор бир шаклда тақдим қилинмаган мавзу йўқ 
бўлса ҳам керак. Сиз бутун дунѐдаги кулинар рецептларини алмашишингиз, 
биологик изланишларнинг янги услубларини муҳокама қилишингиз ѐки 
турли ҳил саѐхатлар хақида таассуротлар билан танишишингиз мумкин. 
Usenet ҳеч қандай мавзули чекланишга эга эмас. Мавжуд
телеконференциялар мавзулари хақида таҳминий тасаввур хосил қилиш 
учун, улар хар хил категорияларнинг иерархик тузилмаси шаклида ташкил 
қилинади.
2.1-жадвал 
Телеконференцияларнинг асосий сарлавҳалари 
Номи 
Мавзулар соҳаси 
Comp 
Компьютерлар билан боғлиқ барча мавзулар 
Misc 
Ҳеч қайси гурухга мансуб бўлмаган мавзулар 
News 
Usenet билан боғлиқ ахборотлар ва янгиликлар 
Rec 
Бўш вақт ва қизиқиш 
Sci 
Илмий изланишлар соҳасидаги турли хил мавзулар (юқори 
билим даражаси) 
Soc 
Cоциал мавзу 
Talk 
Турли хил мавзулар бўйича тортишувлар 

---

III. НАЗАРИЙ МАТЕРИАЛЛАР 
57 
 
 
Холдинг, корхона, 
савдо тармоқлари учун 
алоқа 
Мухандис
компаниялари учун 
видеоконференция 
Савдо-сотиқ учун 
видеоконференцалоқа
 
 
Ишлаб чиқариш 
корхоналари учун 
видеоконференцалоқа 
Хизмат ходимлари ва 
хизмат агентлиги 
видеоалоқаси 
Масофавий ўқитиш ва 
видеоконференция 
2.8 – расм. Видеокоференцияни соҳалар бўйича қўлланилиши 

---

III. НАЗАРИЙ МАТЕРИАЛЛАР 
58 
2.9 – расм. Масофавий ўқитиш ва видеоконференция 
Бунда юқориги даража еттита сарлавҳани ташкил қилади. Уларнинг 
ҳар бири юзлаб гуруҳчаларни ўз ичига олиб, дарахтсимон тузилмани ҳосил 
қилади. Қуйидаги 2.1-жадвалда ана шу асосий сарлавхалар келтирилган. 
Бу телеконференциялар бутун дунѐдаги фойдаланувчилар учун очиқ. 
Лекин шуни эътиборга олмоқ керакки, локал тармоқларнинг ҳаммаси ҳам бу 
гуруҳларнинг 
ҳаммасига 
киришни 
таъминлайвермайди. 
Келишмовчиликларни олдини олиш учун у ѐки бу хизмат кўрсатувчи 
қандай телеконференциялар билан алоқани тавсия қилаѐтганлигини 
олдиндан аниқлаш мақсадга мувофиқдир. 
Маълумки, интернетнинг ҳар қандай заҳирасидан фойдаланиш учун.
компьютерингиз керакли клиент-дастурини ўрнатиш керак. Конференциялар 
ҳам бундан мустасно эмас. Жуда кўп дастурлар бўлиб, улар фақат 
имкониятлари билан эмас, фойдаланиш шакллари билан хам фарқ қилади.