Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти к. Б. Уразов, Н. У худайбердиев

Корхона харажатларини туркумлаш асослари. Бухгалтерия ҳисобида корхонанинг барча харажатларини асосан иккита белгиси бўйича таснифлаш муҳим аҳамият касб этади. Булар:

• 
  фаолият турларига тегишлилигига кўра;
  
• 
  қайси ҳисобот даврига тегишлигига кўра.
  

Харажатларнинг юқоридаги белгилари бўйича таснифи кўргазмали тарзда 13.1-расмда келтирилган.
Фаолият турларига тегишлилигига кўра корхоналарнинг барча хражатлари асосий фаолиятга доир харажатлар ҳамда асосий бўлмаган фаолият турларига доир харажатларга бўлинади.
Асосий фаолиятга доир харажатлар деганда корхона уставида белгиланган асосий фаолият билан боғлиқ харажатлар тушунилади.
Асосий бўлмаган фаолиятга доир харажатлар деганда корхонанинг асосий фаолиятини ташкил этмайдиган молиявий фаолиятига тегишли бўлган харажатлари ва фавқулотдаги зарарлари тушунилади.


Корхона харажатлари



*Моддий харажатлар;
*Меҳнат харажатлари
*Бошқа ишлаб чиқариш харажатлари



Таннархга киритиладиган харажатлар

Асосий
фаолиятга

доир
харажат-лар



Фаолият турларига тегишли-лигига
кўра









Таннархга киритилмайди-ган харажатлар

*Давр харажатлари





Молиявий фаолиятга доир харажатлар

Асосий бўлмаганфаолиятга доир харажат-лар







Фавқулотдаги харажатлар (зарарлар)





Ҳисобот давр харажатлари

Қайси даврга тегишли-лигига кўра





Келгуси давр харажатлари





Муддати кечиктирилган харажатлар