Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти к. Б. Уразов, Н. У худайбердиев

Бухгалтерия ҳисобида қўлланиладиган махсус усуллар

№	Бухгалтерия ҳисобида қўлланиладиган махсус усуллар гуруҳлари	Гуруҳларга кирувчи усуллар
1	Объектларни кузатиш ва улар тўғрисидаги ахборотларни қайд этиш усуллари	*Хужжатлаштириш *Инвентаризация *Лимитлаштириш *Режалаштириш *Бюджетлаштириш
2	Объектларни ўлчаш усуллари	*Баҳолаш *Калькуляция
3	Объектлар тўғрисидаги ахборотларни гуруҳлаш ва йиғиш усуллари	*Счетлар *Счетларга икки ёқлама ёзув
4	Объектлар тўғрисидаги ахборотларни жамлаш ва уларни фойдаланувчи-ларга узатиш усуллари	*Баланс *Ҳисобот

2.2. Бухгалтерия ҳисобида қўлланиладиган махсус
усулларнинг тавсифи


Ҳужжатлаштириш


Ҳужжатлаштириш – бу хўжалик операцияларини маълум бир ҳужжатлар билан расмийлаштириш усули.
Ҳужжат – бу ҳўжалик операцияларини ҳақиқатда юз берганлигига гувоҳ берувчи ёки уларни келгусида юз беришига асос бўлувчи ёзма гувоҳнома. Масалан, товар-моддий бойликларни ҳақиқатда сотилганлиги ёки олинганлигига счет-фактуралар, пулни кассага олинганлигига кирим касса ордери гувоҳ ҳисобланади. Бошқа бир ҳужжатлар хўжалик операцияларини келгусида юз беришига асос бўлади, масалан берилган ишончнома шу шахс томонидан бошқа корхонадан товар-моддий бойликларни қабул қилиб олишига, чек эса кассирга пулни банкдан нақд олишга ҳуқуқ беради.
Бухгалтерия ҳисобида жуда кўп турдаги ҳужжатлар ишлатилади. Уларни турли белгиларига қараб таснифлаш мумкин.
Мақсадига кўра бухгалтерия ҳужжатлари гувоҳлик берувчи, фармойиш берувчи, фармойиш ва гувоҳлик берувчи, бухгалтерлик ҳисоб-китобларини акс эттирувчи турларга бўлинади.