Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент кимё технология институти

Амалиётда масаланинг иқтисодий-математик моделини тузиш ва ечиш 
Кўп босқичли транспорт масаласи маҳсулот ишлаб чиқариш пунктидан истеъмол 
килувчи пунктга етиб бориш жараёнида воситачи орқали етиб боради. Бу масаланинг 2 
хил кўриниши бўлиши мумкин: 
1) А

С
2) А

В

С 
Бу ерда А - ишлаб чиқариш пунктлар 
В - воситачи ёки база 
С - истеъмол килувчи пунктлар. 
Биринчи турдаги масалада ишлаб чиқариш пунктлар билан истеъмол килувчи 
пунктлар орасида тўғри алоқалар йўқ ва маҳсулот албатта воситачи орқали етказиб 
берилади. 
Иккинчи турдаги масалада маҳсулотнинг айрим қисми бевосита ишлаб чиқариш 
пунктдан истеъмол килувчи пунктга етказиб берилиши мумкин, яъни ишлаб 
чиқарувчилар билан истеъмолчилар орасида тўғри алоқалар мавжуд. 
Моделнинг матрицавий кўриниши 
C
1
... 
C
k
B
1
... 
B
m
A
1
 
 
 
 
... 
t
ik
 
... 
X
ik
 
 
 
A
n
 
 
 
 
 
C
1
 
X
1
 
 
 
 
... 
 
X
i
 
t
kj
 
... 
X
kj
 
C
k
 
 
X
k
 
 
 
Кўп босқичли транспорт масаласининг математик моделини тузиш учун қуйидаги 
белгилашларни киритамиз:
i - ишлаб чиқарувчи пунктлар сони 
k - воситачилар сони 
j - истеъмол пунктлар сони 
A
j 
- ишлаб чиқариш пунктдаги маҳсулот ҳажми 
C
k
- воситачи қабул қилиш қуввати 
B
j
- истеъмолчиларнинг эҳтиёжи 
t
ik
- ишлаб чиқариш пунктдан воситачига бир бирлик маҳсулот етказиб бериш 
транспорт ҳаражати 
t
kj
- бир бирлик маҳсулотни воситачидан истеъмол килувчи пунктга етказиб бериш 
учун транспорт ҳаражатлари 
X
k
- воситачининг ишлатилмасдан қолган қуввати. 
Номаълумлар сифатида қуйидаги кўрсаткичлар қабул қилиниши мумкин: 
X
ik
- i - ишлаб чиқарувчи пунктдан к воситачига етказиб берилган маҳсулот ҳажми. 
Xkj - к - воситачидан j - истеъмолчига етказиб берилган маҳсулот ҳажми.