583
1.2-расм. Ўзбекистон Республикасининг «Қимматли қоғозлар
тўғрисида»ги Қонунига мувофиқ чиқариладиган қимматли қоғозлар
таснифи
1.3-расм. Муомала муддатига қараб қимматли қоғозлар
таснифи
Бундан ташкари, кимматли қоғозларни давлат қимматли
қоғозлари ва нодавлат қимматли қоғозларига мансублик белгиси
бўйича таснифини кўриб чиқамиз (1.4-расм).
2008 йилгача Ўзбекистонда чиқарилган акциялар «эгасининг номи
ёзилган» ва «тақдим этувчига тегишли» турларга ажратилган.
Ҳужжат шаклида чиқарилган эгасининг номи ёзилган акцияларда
Қисқа
муддатли
(1 йилгача)
Ўрта муддатли
(1 йилдан
5 йилгача)
Узоқ муддатли
(5 йилдан
ортиқ)
Номаълум
муддатга
чиқарилган
Барча турдаги
облигациялар
Барча турдаги
облигациялар
Барча турдаги
облигациялар
Акциялар
Ғазна
мажбуриятлари
Ғазна
мажбуриятлари
Ғазна
мажбуриятлари
Банкларнинг
депозит
сертификатлари
Банкларнинг
депозит
сертификатлари
Векселлар
Қимматли
қоғозлар
ҳосилалари
ҚИММАТЛИ ҚОҒОЗЛАР
584
акция эгасининг исми ва фамилияси албатта кўрсатилган. «Тақдим
этувчига тегишли» акцияларда акция эгасининг исми кўрсатилмаган.
Бироқ охирги пайтларгача акцияларнинг катта қисми
айнан эгаси
кўрсатилган турда чиқариб келинган. «Тақдим этувчига тегишли»
акцияларга хос бўлган хусусият шундаки, мулк эгасини алмаштириш
акцияларни оддийгина бир кишидан бошқа кишига бериш йўли билан
амалга оширилганлиги сабабли битим контрагентларининг кўпчилик
мамлакатларда битим суммасининг маълу мбир фоизи миқдорида
харидорр ва сотувчдан олинадиган қимматли қоғозлар билан
операциялардан солиқ тўлашдан қочиши учун имконият мавжуд.
Иқтисодий адабиётларда,
шунингдек, қонун ҳужжатларида
қимматли қоғозлар умумий массасидан эмитентлар томонидан
сериялаб чиқариладиган, ҳар бир бундай сериядаги барча қимматли
қоғозлар
учун бир хил реквизитларга, бизнес яратиш ва
ривожлантириш учун капитал жалб қилиш мақсадида фойдаланиш ва
пулини тўлаш бир хил шартларига эга бўлган эмиссиявий қимматли
қоғозлар ажратиб кўрсатилади (1.5-расм).
1.4-расм. Қимматли қоғозларнинг давлат қимматли қоғозлари ва
нодавлат қимматли қоғозларига мансублик белгиси бўйича таснифи
Do'stlaringiz bilan baham: 
