Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

 
 

---

---

---

---

КИРИШ 
 
 
Пул ва банклар узоқ муддатли ижтимоий ривожланишнинг натижаси бўлиб, 
замонавий цивилизациянинг муҳим ажралмас қисми ҳисобланади. Уларнинг амал қилиши 
ижтимоий маҳсулотни ишлаб чиқариш, тақсимлаш, айирбошлаш ва истеъмол қилиш 
жараёнларининг узлуксизлигини таъминлаш имконини беради. Шу сабабли, Пул ва 
банкларни алоҳида фан сифатида ўрганиш зарурияти юзага келди. 
 
Фаннинг мақсад ва вазифалари 
 
Фаннинг мақсади – талабаларга пулнинг зарурлиги, моҳияти, пул назариялари ва 
пул айланмаси, кредит ва кредит муносабатлари, банклар ва банк тизими, валюталарнинг 
халқаро миқёсдаги ҳаракатини ташкил қилиш бўйича чуқур назарий ва амалий билимлар 
беришдан иборат. 
Фаннинг вазифаси - пулнинг келиб чиқиши ва зарурлиги, пулнинг моҳияти ва пул 
муомаласи қонунлари, пул айланмаси ва пул тизими, кредитнинг моҳияти ва принциплари, 
кредитнинг шакллари ва турлари, банк тизимининг моҳияти, халқаро валюта 
муносабатларини ташкил қилиш ва тартибга солиш асослари хусусидаги назарий ва амалий 
билимларни ўргатишдан иборат. 
 
Фан бўйича талабаларнинг билим, кўникма ва малакаларига
қўйиладиган талаблар 
 
Мазкур фанни ўзлаштириш жараёнида бакалавр: 
- 
Пул ва банклар категорияларининг пайдо бўлиши ва уларнинг эволюцияси; 
- 
пул назарияларининг моҳияти, асосчилари ва намоёндалари; 
- 
пул айланмаси тушунчасининг моҳияти; 
- 
пул муомаласи ва уни ташкил қилиш асослари; 
- 
пул тизимининг мазмуни ва уни ташкил қилиш асослари; 
- 
инфляция ва унинг юзага келиш сабаблари; 
- 
кредит тушунчаси ва унинг зарурлиги; 
- 
кредит муносабатлари юзага келишининг сабаблари ва шарт-шароитлари; 
- 
банкларнинг дастлабки операциялари; 
- 
Марказий банкларнинг юзага келиш сабаблари, мақсади ва ташкилий 
тузилиши; 
- 
тижорат банклари фаолиятининг ташкилий асослари;
- 
тижорат банклари актив ва пассив операциялари; 
- 
нобанк кредит ташкилотлари ва улар фаолиятининг зарурлиги; 
- 
кредит тизими ва унинг таркиби; 
- 
валюта муносабатлари асослари; 
- 
халқаро молия институтлари фаолияти ҳақида тасаввурга эга бўлиши; 
- 
Пул ва банкларнинг шакллари ва турларини; 
- 
пул назарияларининг ўзига хос хусусиятларини; 
- 
нақд ва нақдсиз пул айланмасини; 
- 
пул агрегатлари ва уларнинг таркибини; 
- 
пул тизимининг элементлари ва унинг ривожланишини; 
- 
инфляциянинг ижтимоий-иқтисодий оқибатларини; 
- 
кредит қонуниятлари ва муносабатларининг ривожланиш босқичларини; 
- 
кредитнинг турлари, шакллари ва функцияларини; 
- 
банкларнинг турлари ва банк тизимининг элементларини; 
- 
Марказий банкнинг ташкилий тузилиши ва функцияларини; 

---

- 
тижорат банкларининг ташкилий тузилиши ва функцияларини; 
- 
тижорат банклари актив ва пассив операцияларининг таркибини; 
- 
нобанк кредит ташкилотлари ресурс базасининг шаклланиши ва актив 
операцияларини;
- 
кредит тизимининг элементлари ва турларини; 
- 
миллий валюта тизими ва унинг элементларини; 
- 
халқаро молия институтларининг ривожланишини билиши ва улардан