Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта таълим вазирлиги урганч давлат университети


Download 1.68 Mb.
bet16/112
Sana26.03.2023
Hajmi1.68 Mb.
#1298301
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   112
Bog'liq
Соҳа иқт. маъруза матни ЕУТТЭ

20 000

2 000

8 000

2 000

5 -йил охирида

10 000

10 000

1 000

9 000

1 000

3. Жадаллаштирилган усулда амортизация ҳисоблаш. Асосий воситалардан интенсив фойдаланилганда, шунингдек илмий-техникавий жараённинг катта таъсирида асосий воситалар амортизацияси қуйидаги усулларда ҳисобланадиган жадаллаштирилган амортизация йўли билан ифодаланади:


а) икки баравар амортизация меъёри билан қолдиқни камайтириш усули;
Икки баравар амортизация меъёри билан қолдиқни камайтириш усули амортизацияни ҳисоблаш даврида амортизацияланадиган актив қийматининг камайишини англатади.
Мазкур усулга кўра тенг маромли (тўғри чизиқли) ҳисоблаш усулидан икки баравар амортизация меъёри мазкур ҳисобот давридаги асосий воситанинг тегишли қолдиқ қийматига кўпайтирилади. Икки баравар амортизация меъёри билан қолдиқни камайтириш усули бўйича амортизацияни ҳисоблашда фараз қилинаётган тугатиш қиймати бошланғич (тиклаш) қийматидан чегирилмайди.
Икки баравар амортизация меъёри билан қолдиқни камайтириш усулида йиллик амортизация ажратмалари суммаси ҳисобот йили бошидаги асосий воситалар объектининг қолдиқ қийматидан ва мазкур объектни фойдали ишлатиш муддатига боғлиқ ҳолда ҳисобланган амортизациянинг икки баравар меъёридан келиб чиққан ҳолда аниқланади.
Мисол. Юк автомобилининг фойдали хизмат муддати 5 йил.
Қийматни бир текисда тақсимлаш (тўғри чизиқли) усулда ҳисобланган амортизация меъёри 20% (100% / 5).
Икки баравар ставка билан қолдиқни камайтириш усулида амортизация нормаси 40% га тенг бўлади (2 ´ 20%).
Сўнгра бу ставка ҳар йилнинг охирида объектнинг баланс қийматига кўпайтирилиб амортизация суммаси топилади. Бу усулда амортизация ҳисоблашда объектнинг қолдиқ қиймати ҳисоблашда эътиборга олинмайди. Аммо, охирги йилда унинг баланс қийматини қолдиқ қийматигача етказиш даврида ҳисобга олинади.


Амортизация ҳисоблаш: қолдиқни камайтириш усули (минг сўмда)




Бошланғич қиймат

Йиллик амортизация суммаси

Амортизация суммаси

Баланс қиймати

Сотиб олиш санаси

10 000

-

-

10 000

1-йил охирида

10 000

(40% ´ 10 000) = 4 000

4 000

6 000

2-йил охирида

10 000

(40% ´ 6 000) = 2 400

6 400

3 600

3 -йил охирида

10 000

(40% ´ 3 600) = 1 440


Download 1.68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   112




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling