Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта таълим вазирлиги


-расм. Устун ости пойдеворини кучайтириш


Download 2.5 Mb.
Pdf ko'rish
bet60/83
Sana23.11.2023
Hajmi2.5 Mb.
#1794898
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   83
Bog'liq
Низомов Ш Р Бино ва иншоотларни техник бахолаш

 
17-расм. Устун ости пойдеворини кучайтириш. 
а-темирбетон пойдеворининг таянч қисми юзасини кенгайтириш; б-ғиштли устундан 
тушадиган юкнинг бир қисмини тўсинга узатиш учун мослама 
1-пойдевор; 2-қўшимча қўйиладиган бетон; 3-пойдеворнинг ишчи арматураси; 4-
қўшимча қўйиладиган арматура; 5-синдириб олинган бетон қисми; 6-пайванд; 7-бетон 
тўшамаси; 8-ғиштли устун; 9-металлдан тайёрланган тўсин; 10-пойдевор; 11-қумли тўшама; 
12-металл пластинка; 13-тортувчи блотлар. 
Агар пойдевор кучайтирилишидан ташқари, устунни ҳам кучайтириш 
лозим бўлса, у ҳолда ҳалқани бетонлаш, пойдевор ва устун учун бир вақтда 
бажариш лозим. Пойдеворни узайтириш усули билан кучайтиришда, унинг 


88 
товонини 1,2 ёки 3 томонидан амалга оширилади. Узайтириш усулида ҳам 
худди қоплама усулидагидек эски пойдеворнинг очилиб ялонғочланган 
арматурасини кучайтариш конструкциясининг янга арматураси билан 
пайвандланишини таъминлаш зарур. Пойдеворнинг янги қисмини қўйиш, 
мавжуд пойдевор билан ёнма-ён тарзда амалга оширилиши мумкин. Бу 
ҳолда юк кўтарувчи элементдан пойдеворга ва металл узатувчи ёки темирбетон 
қопламага узатилади. Янги пойдеворни қўйишда унинг товани эски пойдевор 
товони билан зич бўлишини таъминлаш зарур. Тасмасимон пойдевор остига 
юборишда 
кучайтириш 
конструкциясини 
максимал 
юкли 
параллел 
участкаларга жойлаштириш тавсия этилади, чунки янги пойдеворларни 
узелларда ва кесишув жойларида киритиш жиддий вазифа ва қийинчилик 
туғдиради. Пойдеворларни устун қозиқ ёрдамида кучайтириш мавжуд пойдевор 
контури бўйлаб ёки остига устун қозиқ ўрнаташ йўли билан амалга оширилади. 
Бундай кучайтириш пойдеворда юк жуда ошиб кетганда, замин грунтида 
сезиларли ва нотекис чўкиш юзага келганда, заминнинг кўндаланг ва бошқа шу 
каби кучлар таъсири ҳолларида амалга оширилади. Свай конструкциясини 
танлаш, бино ёки иншоотнинг ички габаритларига, таъсир этувчи юкнинг 
тавсифига, кучайтириладиган пойдеворнинг конструкциясига, устун қозиқ 
ишларини олиб боришда тегишли қурилмаларнинг борлигига боғлиқ. 
Пойдеворларни кучайтириш учун самарали восита, унча катта габаритлар талаб 
қилинмайдиган ва киритилиши билан ишга киришиб кетувчи «мега» йиғма 
устун қозиқ. Устун қозиқларнинг камчилиги, иш жараёнининг сермеҳнатлиги 
ҳамда пойдевор товони остига чуқур қазишдир. Бу эса кучайтириш жараёнида 
юк кўтарувчанликни камайтиради. Пойдеворларни кучайтиришда турли 
ҳилдаги яхлит қўйма устун қозиқлар ҳам қўлланнлади: 
l) Бурғулаб уриладиган (қурилма баҳайбат, лекин ҳарқандай грунт 
шароитларида қўлланиши мумкин); 
2) Босим остида штампловчи
3) Виброштампловчи (ҳар қандай гидрогеологик шароитда 
қўлланилиши мумкин, мураккаб қурилма талаб қилмайди); 
4) Страус устун қозиқ (сизот суви бўлмаган ҳолларда). 
Пойдеворларни кучайтиришни ҳисоблаш тегишли меъёрий ҳужжатлар 
ҚМҚ талабларини хисобга олган ҳолда чегаравий ҳолатларнинг иккала гуруҳи 
бўйича бажарилади. Биринчи гуруҳ бўйича пойдевор конструкциясининг 
мустаҳкамлиги ва замин грунтининг юк кўтарувчанлиги ҳисобланади. Иккинчи 
гуруҳ бўйича заминни деформация бўйича ҳисоблаш, унда бино билан 
заминнинг биргаликда ишлашини ҳисобга олиш талаб қилинади. 

Download 2.5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   83




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling