‘zbekiston respublikasj o liy va ‘rta maxsus ta’lim V a zir lig I

partizan» poem asida qrim lik yosh partizan V iktor K orobkovning jasoratiga 
oid hujjatlardan foydalansa, Q uddus M u ham m ad iy , Tolib YoMdoshlar 
urush sababchisi b o ‘lgan fashistlarni folklordagi y a ’ju j-m a ’ju jlar kabi 
a n ’anaviy obrazlar tasviri orqali urushni la’natlaydilar. Ikkinchi jaho n urushi 
qatnashchilari Ilyos Muslim va Shuhratlar fashistlarning kirdikorlarini o ‘sha 
voqealam ing bevosita shohidlari sifatida hayotiy, ta ’sirchan gavdalantirsalar, 
Tursunboy Adashboyev, Q am bar Ota, Aziz A bdurazzoq, Shamsi Odil, 
R auf Tolib, Qutbi Nosirova va boshqalar ko'proq otalar va bolalaming achchiq
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

xoliralari tarzida qalamga oladilar.
T olib YoMdoshning «Bobom ertak aytsalar* s h e 'ri bevosita urush 
qatnashchisining nevaralariga jang-jadallar haqidagi ertagi tarzida bitilgan. 
Bolalarga ertak tuyulgan bu voqealar aslida ertak enias, oddiy jangchining 
ko‘rgan-kechirganlaridir.
«Qilich botir», «Alpomish», «Aldar ko‘sa* dostonlarini jo n qulog‘i 
bilan tinglagan bolalarning fashist bosqinchilari to ‘g‘risidagi xikoyadan 
vujudlari larzaga keladi.
Bobo o ‘z gapini G itlerning ta ’rifidan boshlaydi:
Q o‘n g ‘iz mo'ylov, chalabosh,
Gitler degan alvasti,
Qilgan mudhish jinoyat,
Hech yoddan chiqmas asti.
Tag-tugi yo (q bu maxluq,
Odarnxo *r ekan bilsak,
Nimalar qilmas edi,
EHciga qo'yib bersak!..
B o b o n u t q i d a g i n o z ik o 'x s h a t i s h l a r , a y n iq s a , G i t l e r n i n g
odam xo‘rligi, tash q i k o ‘rinishining b eo‘xshovligi bolalar q u lo g in i ding 
qiladi. S h e ’rd a b olalarni hayratga solgan narsa G itlerning ko'rinishigina 
em as, balki u n g a hikoyachining nafratli m unosabati ham dir. Boboning 
G itler boshliq fashistlar haqida hikoya qilayotib, g‘azabdan yuzlarining 
oqarib, o ‘zgarishi tinglovchilarda ham , kitobxonda ham G itlerga nisbatan 
nafrat uyg‘o ta d i.
Y uqorida V atan posbonlarining jasorati ko‘proq o ‘zga shaxs, xususan, 
otalar, u kalar va bolalar tilidan hikoya qilinishiga to ‘xtalgan edik. O ta- 
onalarning farzandlari yoxud farzandiam ing ota-onalari, ukalam ing akalar 
bilan faxrlanishi, o 'z la rin i ular jasorati u ch u n qay jih atd an d ir daxldor 
hisoblashlari tabiiy holdir.
A m m o b u a n ’ana so‘nggi yillar yoshlar she’riyatida o ‘zini oqlam ayapti. 
Anvar H ojining «M en akam ni kuzatdim », Habib R ahm atning «Askar 
ukasi», Fayzi Shohism oilning «Botir askar» she’rlarida akalarini harbiy 
xizmatga kuzatgan bolalarning ularga havasi; Shamsi Odilning «Ota meros», 
R auf T o libning «O ta izidan* she’rlarida bolalarning sodiqligi to ‘g‘risidagi 
ah du-paym onlari quruq bayon qilinadi.
H a rb iy x iz m a tn i o ‘ta s h h a r b ir y ig itn in g m u q a d d a s b u rc h i. 
K ichkintoylarning b uni orziqib kutishi hech kimga sir emas. Binobarin, 
kichik qahram onlam ing akalari bilan faxrlanishi, quyidagi parchalarda bayon 
etilgani kabi te z ro q katta bo‘lib, harbiy kiyimni kiyishni orzu qilishlari 
kishiga g‘ayritabiiy tuyulmaydi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Men ham ulg'ayib bir kun,
Akamlarga yetaman.
B o iib Vatan askari,
0 ‘z burckimni oUayman.
(«M en akam ni kuzatdim»)
Vatanimni, Xalqimni 
Ko ‘z qoramdek saqlayman,
A skar akamga o !xshab 
El ishonchin oqlayman
(«Askar ukasi»)
Deyman tez-tez o'tsaydi 
Immillamay yil,
Kattakon b o ia re d im  
Sizlardek qoyil.
So ‘ng Vatan xizmatiga