‘zbekiston respublikasj o liy va ‘rta maxsus ta’lim V a zir lig I

Javob bergil so ‘roqqa.
Suv to'la xartuming-la 
Ketayapsan qayoqqa ?
— E, do‘stim, bu sayyohlar 
Rosa tegdilar jonga.
Ermakka gulxan yoqib,
X a vf solishar o'rmonga.
Shunga bo'lib ko ‘z-quloq,
Yuribman kun kechirib.
Ular yoqib ketishgan 
Gulxanlami o'chirib...
Bu ajoyib misralar, ta’sirli, m a’no va m azm unga boy, badiiy jihatdan 
yuksak darajadagi she’r iste’dodli bolalar shoiri H am za Imonberdiyev 
qalamiga mansub. U 1954 yilda Qozog‘iston Respublikasi Chim kent 
viloyatining Suzoq qishlog‘ida dehqon oilasida tavallud topdi. Hozirgi 
Nizomiy nomli Toshkent davlat pedagogika universitetining filologiya 
fakultetida Abdusaid Ko‘chimov, Abdug‘affor H otam ov kabi yozuvchilar; 
Shuhrat Jabborov, Ham id Habibullayev kabi taniqli jum alistlar bilan 
birin-ketin 
0‘qidi. Taiabalik yiliarida yuqoridagi ijodkor do‘stlari bilan 0 ‘tkir 
Rashid rahbarlik qilayotgan fakultet «Chashma* to ‘garagida, universitet 
«Ma’rifat yo‘lida» gazetasida she’riy mashqlarini tobladi.
Univereitetni imtiyozli diplom bilan tamomlagan bo‘lajakbolalar shoiri 
H. Imonberdiyev o‘z m ehnat faoliyatini «Tong yulduzi» gazetasida boshladi. 
Umrining so‘nggi o ‘n yilini esa «ChoMpon» nashriyotida kichkintoylar uchun 
katta adabiyot chop etadigan maskanda muharrirlik bilan o ‘tkazdi.
Taiabalik yillaridayoq ijodda kitobxon ko‘ziga tashlanib qolgan bolalar shoiri 
Hamza Imonberdiyev «Quvnoqlar quvonchi», «Shokoladxo‘rlar», «Kulgi 
shaharchasi*, «G'aroyib pufak», «Oydagi tomosha», «Quîichada mitticha», 
«Lofchilar — aldoqchilar*, «G‘aroyib kent hangomalari*, «Bir kunlik mo‘'jiza* 
kabi kitoblar muallifi sifatida bolalar dilidan mustahkam joy oldi.
Shoir asarlari rang-barang, mavzu doirasi keng. U har bir katta- 
kichik asarida kenja kitobxon do‘stlarini nim agadir o ‘rgatadi, o‘rganishga, 
ibrat olishga, turm ushda xulosa chiqarib yashashga chorlaydi.
Shoir she’riarini rang-bamng dedik. U haqiqatan ham shunday. «Tarbiyachi» 
asari buning yorqin isboti bo‘la oladi. Inson insofli, adolatli, or-nomusli bo‘lsa, 
har bir bosadigan qadamini o'ylab, bilib tashlaydigan bo‘lsa, kattani-katta, 
kichikni-kichikdek ko‘radigan bo‘lsa hayoîda qoqilmaydi, baxtiyor boladi. Bunday
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

odamlami vijdonli, nomus-orii kishilar deb atashadi. Odamzotdagi bunday ijobiy 
fazilatlami birov unga hadya qilmaydi, o‘zida shakllangan bo‘ladi. Shoir qahramoni 
ham o‘zini o‘zi kuzatadi, noo'rin xatti-harakati uchun o‘zi javob beradi. Uning 
laibiyachia — vijdoni. Shu vijdon kuzatuvi uni har doim to‘g‘ri yo'ldan yetaklaydi, 
adashsa uni to‘g‘ri yo‘lga boshiaydi va to‘g‘ri yo‘lga solib turadi:
Tunov kuni futbolga 
Ketayotsam tez shoshib,
Ko 4zi ojiz chol y o ‘Ida 
Turgan ekan adashib. 
fkkilanib turdim men,
Bir oz xayol surdim men,
Fútbol zavqi bir dunyo,
Yo 'Ini to'pga burdim men.
To ‘pga tegmasdan oyoq,
Solgan kabi tizginga.
Tarbiyachim o 4sha choq 
Qaytardiku izimga.
Qarshi chiqmoq foydasiz,
Qayga boray da *voga ?
Qo‘Haridan oiib tez,
Yo 7 ko ‘rsatdim boboga.
Inson hayotda sog‘lom, tetik, qo‘rqmas, jasoratli bo‘lib kamol topishi 
zarur. Mabodo u soyasidan ham cho'chib, hadiksirab, qo‘rqib yashaydigan 
bo'lsa, bunday bola kelajakda omadsiz, tolesiz bo'lib qoladi.
Hamza Imonberdiyev «Yolg‘izlikda» she'rida xuddi shu masala ustida 
to‘xtaladi. Botir o ‘zi tabiatan qo‘rqoq bola. Qo‘rqqanga qo'sha ko‘rinar 
deganlaridek, ayniqsa, kechqurunlari har qanday sharpadan cho‘chib, qo‘rqib 
yuradi. U kechqurun ko‘chaga chiqdimi tamom, go‘yo qo‘shiq aytgandek 
baqirib-chaqirib, to‘polon qilib yuradi. Natijada u hammaning tinchini, oromini 
buzadi: mushuklar miyovlaydi, itlar vovillaydi, odamlar «hangmang» bo‘ladi. 
Voqea oydinlashgach, ko‘rsalarici, bu Botiming quyon-yurakJigi bo'lib chiqadi: