Zbekiston xalqaro islom akademiyasi islomshunoslik fakulteti

O‘ZBEKISTON XALQARO ISLOM AKADEMIYASI
ISLOMSHUNOSLIK FAKULTETI

TA’LIM YO’NALISHI: ISLOMSHUNOSLIK

ISLOM TARIXI FANIDAN

KURS ISHI

MAVZU: QUR’ONDA NOMLARI ZIKR ETILGAN PAYG’AMBARLARNING QADIMGI DUNYO DAVLATLARIDAGI FAOLIYATI

Bajardi:Islomshunoslik
II bosqich talabasi:M.Mahmudjonov
Ilmiy-rahbar:Z.Ziynatullayev.


Toshkent-2022
QUR’ONDA NOMLARI ZIKR ETILGAN PAYG‘AMBARLARNING QADIMGI DUNYO DAVLATLARIDAGI FAOLIYATI


MUNDARIJA


KIRISH…………………………………………………………………………….....3
I BOB. ODAM ALAYHISSALOMNING YARATILISHI VA QUR’ONDA ZIKR ETILGAN PAYG‘AMBARLAR ………………………………………..………..4


1.1 Odam alayhissalomning yaratilishi …………….…………………….………….4
1.2 Qur’onda zikr etilgan payg‘ambarlar…………………………………………….6


II BOB. SHOM, MISR VA ARABISTON YARIM OROLIDA FAOLIYAT YURITGAN PAYG‘AMBARLAR………………………………………….…....10

2.1 Shom yurtlarining nabiylari faoliyati……………….……..………..…………...10

2.2 Misr nabiylari va tamaddunlari………………….…………………………………...15

2.3 Arabiston yarimoroli payg‘mbarlari faoliyati…………………………………...21

XULOSA………………………………………….……………………... ………....33
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI…………………. …………35
KIRISH

Qurʼoni karimni tadabbur qilib ko’rgan kishi undagi sura va oyatlar orqali avvalambor, anbiyo-paygʼambarlar, qolaversa, yaxshi va ѐmon toifadagi kishilarningqissalarida ko’pgina ibrat va hikmat namunalarini ko’rishi shubhasiz. Аksariyatqissalar hijratdan oldin nozil bo’lgan makkiy suralarda batafsil yoritilgan.Chunki o’sha davrda Аlloh taoloning yakkayu yagonaligiga va Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning o’z Rabbilaridan yetkazaѐtgan risolat va xabarlarining to’gʼri ekanligiga dalil keltirish va Qurʼon Аlloh taoloning dargohidan nozil bo’lganligi va odamlarni savob olib jannatga kiradigan ѐki gunohga botganlari sabab, do’zaxga tashlanadigan kun – Qiyomatning haqligiga ishontirish lozim edi.Аna o’sha dalillar baʼzan Paygʼambarlarning o’z qavmlari bilan bo’lgan qissalari orqali, baʼzan boshqa yo’llar bilan keltiriladi. Jumladan, osmon va yerning yaratilishi, oy, quѐsh va yulduzlarning maʼlum bir mezonda harakatlanishi, inson va boshqa maxluqotlarning yaratilishi va hokazo. Madaniy suralarda asosan sharʼiat ahkomlar (ibodatlar, muomala, halol-harom, ijtimoiy aloqalar va boshqalar) yoritilgan. Chunki bu davrda mo’minlar qalbida sof islomiy aqida qaror topgan va mustahkamlangan edi.Masalan, quyidagi makkiy suralarda anbiѐlar qissasi keltiriladi: Аʼrof, Yunus, Hud, Yusuf, Shuaro, Qasas, Soffot va boshqalar.Bu qissalar hamma zamonlarda ham kishilar qalbida chuqur taassurot qoldirgan.O’zlari uchun foydali nasihatlar olishgan.Hozirda ham qissalar insonlarni hidoyatga va to’gʼri yo’lga yurishlariga chaqirish,yuksak fazilatlarga ega bo’lib, razil va chirkin odatlardan uzoqlashish va yakkayu yolgʼiz, barcha maxluqotlarni o’z hukmida ushlab, ularni bo’ysundirib turuvchi Аlloh taoloni tan olib, unga taslim bo’lishda o’zining beqiyos o’rniga ega.Qurʼondagi qissalar boshqa qissalardan unda ilgari surilaѐtgan eʼtiqod va gʼoyalarning yuksakligi, maqsadning oliyligi, so’z va jumlalarning har qanday xatokamchiliklardan xoli ekanligi, uning xaѐliy yoki to’qima bir asar emasligi bilan ajralib turadi.Biz quyida anashu qissalar haqida qisqacha yoritib o‘tamiz.