Ózbekstan respublikasí joqarí HÁm orta

Ishki energiya hám entalpiya. Deneniń ishki energiyası molekulalardıń baslanǵish, 
kinetik hám potensial energiyadan ibarat boladi. 
U=E
0
+ E
kin
+ E
pot
(2. 3) 
Ideal gazlar ushın : 
U = U
kin
2. 2- súwret. 
Ishki energiya basım, kólem hám temperaturanıń funksiyası bolıp tabıladı, 
U=f(P,v,T)
U = f (P) 
 U = f (v) 
 U = f (T) 

---

15 
Áne sol jazılǵan ańlatpanı P-v diagrammada kórsetetuǵin bolsaq, ol tómendegishe 
ańlatpalanadı hám sol P, v, T ózgeriwi menen keskin ózgeredi hám aqırǵı 
parametrleri ózgeriwi menen ózgeredi. 
Ishki energiya deneni bir jaǵdaydan ekinshi jaǵdayǵa qaysı jol menen ótiwine 
baylanisli emes, sol sebepli 
U
1
 = U
2
 =U 
Dene ishki energiyasınıń qandayda bir processda o‟zgarishi processtiń xarakterine
bog‟liq emes hám jismniń baslań‟ich hám aqırǵı jaǵdayı menen anıqlanadı. 
∆U=U
1
-U
2
=C
v
 (t
2
-t
1
) 
Sistema ishki energiyasınıń jiyindisi U menen sistemanıń basımı R dıń sistema
kóleminiń úlkenligi v ga kóbeytpesi jiyindisiniń úlkenligi entalpiya dep ataladı hám 
h arqalı belgilenedi. 
H=U+pv [
𝐽], [𝑘𝐽] (2. 4) 
Salıstırma entalpiya: 
h=u+pv [
𝐽/𝑘𝑔], [𝑘𝑗/𝑘𝑔] (2. 5) 
Entalpiya hám ishki energiya jaǵday parametri bolip, elementtıń kollorik
ózgeshelikleri dep ataladı. 
Entalpiya temperaturaǵa baylanisli bolǵan shama bolıp tabıladı. 
 h = f (T) 
 dh=c
p
dT 
Entalpiya da jaǵday parametri bolip, sol P, v, T ózgeriwi menen keskin
ózgeredi, sol sebepli h=f (P, v, T) bo‟ladi. 
Aqırǵı jazılǵan ańlatpanı da P-v diagrammadada sızıp anıqlama beriw múmkin. 
2. 3- súwret. 

---

16 
Entalpiya jaǵday parametri bolǵani ushın deneni baslanǵish hám aqırǵı 
parametrlerine baylanisli túrde ózgeredi, sol sebepli
h
1 a2
= h
1 b2 
= h
1 c2