Ózbekđstan respublđkasí xalíq bđLĐmlendđRĐw mđNĐstrlđGĐ

I kishi topar 

II kishi topar 

III kishi topar 

Oqıwǵa qızıǵıwshılıqtı 

xoshametlewshi metodlar 

Oqıw hám miynette 

minnet hámde 

juwapkershilikti 

xoshametlewshi metodlar 

Miynetke hám belgili 

kásipke qızıǵıwshılıqtı 

xoshametlewshi 

metodlar 

-

 

biliw oyınları; 

-

 

oqıw básekesi; 

-

 

emocional-ádep-ikramlı 

keshirmeli 

jaǵdaylar 

jaratıw; 

-

 

appersepsiyalı 

(qabıl 

etiwdiń 

tájiriybege 

baylanıslılıǵı) 

jaǵdaylardı jaratıw; 

-

 

biliw 

jańalıqları 

jaǵdayların jaratıw 

-

 

oqıw 

hám 

miynettiń 

áhmiyetliligine isendiriw; 

-

 

talaplardı kórsetiw; 

-

 

talaplardı  orınlaw  ushın 

shınıǵıw; 

-

 

oqıwdaǵı xoshamet; 

-

 

oqıwdaǵı 

kemshilik 

ushın jaza  

-

 

jeńimpazlardı 

ruwxıy-hám 

materiyallıq 

xoshametlew; 

-

 

oqıwshılardıń 

islep 

shıǵarıw  quralların  óz 

betinshe 

basqarıwǵa 

umtılıwların 

xoshametlew; 

-

 

jumıs  ornında  minez-

qulqın xoshametlew 

II. Oqıw-biliw xızmetin shólkemlestiriw hám ámelge asırıw metodları 

I kishi topar 

II kishi topar 

III kishi topar 

Oqıw-biliw xızmetiniń 

ólshem tiykarların payda 

etiw metodları 

Oqıw-biliw xızmetin 

orınlaw metodları 

Miynette hám miynette 

tekseriw hám óz-ózin 

tekseriw metodları 

Awızeki: 

-

 

gúrriń; 

-

 

sáwbetlesiw; 

-

 

túsindiriw; 

-

 

lekciya; 

Ámeliy: 

-

 

shınıǵıw; 

-

 

oqıw-islep shıǵarıw 

tájiriybesi; 

-

 

oqıw-ónimli miynet; 

Awızeki: 

-

 

individual soraw; 

-

 

jalpı soraw; 

-

 

dástúrli awızeki 

soraw 

---

45 

 

-

 

esletpe 

-

 

kitap penen islew; 

-

 

jazba jumıs 

Kórsetpeli: 

-

 

illyustraciya; 

-

 

demonstraciya 

Izleniwshi: 

-

 

bir tárepleme-izleniwshi 

-

 

izertlewshilik; 

-

 

algoritmlik; 

-

 

diagnostikalıq 

Jazba: 

-

 

tekseriw-jazba jumıs; 

-

 

jazba sınaw (test); 

-

 

jazba imtixan; 

-

 

dástúrli jazba sınaw 

(test); 

-

 

laboratoriya-ámeliy; 

-

 

tekseriw  laboratoriya 

jumısı; 

-

 

mashinalı tekseriw; 

-

 

ónimli  miynetti  san 

hám  sıpat  tárepinen 

bahalaw 

III. Oqıw-biliw xızmetin basqarıw metodları 

Biliw xızmetin baqlaw metodları: 

-

 

tikkeley; 

-

 

kórserpeler járdeminde; 

-

 

óz-ózin tekseriw 

Tekseriw metodları: 

-

 

oqıtıwshı tapsıradı; 

-

 

dÁstúrli qollanbadan paydalanıladı; 

-

 

oqıtıwdıń texnikalıq quralları jÁrdeminde 

Oqıw xızmetin dúzetiw (korreksiya) metodları: 

-

 

tezlestirilgen; 

-

 

juwmaqlawshı nátiyje boyınsha; 

- payız kórsetkishi boyınsha 

Bul  sistema  akademik  Yu.K.Babanskiy  tárepinen  tiykarlanǵan  metodlar 

sistemasına uqsas. Biraq,  Yu.K.Babanskiy klassifikaciyasına kóre

4

 oqıtıw procesine 

kibernetikalıq  jantasıw  maqsetke  muwapıq,  oǵan  kóre  hár  qanday  quramalı 

xızmet, sonıń menen birge bilim beriwshi xızmet te tómendegi úsh bólekten turadı: 

 

                                                            

 

 

---

46 

 

1) shólkemlestiriwshi; 

2) xoshametlewshi; 

3) tekseriwshi. 

Áne usınday tiykarda oqıtıw metodları tómendegishe toparlarǵa bólinedi: 

1.

 

Oqıw-biliw xızmetin shólkemlestiriw hám orınlaw metodları. 

2.

 

Oqıw-biliw xızmetin xoshametlewshi hám motivlaw metodları. 

3.

 

Tekseriw hám óz-ózin tekseriw metodları.  

Didaktikalıq  process  teoriyası  tiykarında  kórilgen  oqıw  metodlarınıń  xarak-

teristikası  kishi  toparlar  quramı,  sanı  hám  oǵan  kiritilgen  metodlar  nomenkla-

turası hámde funksiyaları  menen kibernetikalıq jantasıw sistemadan túpten parıq-

lanadı  hám  oqıw-tárbiya  procesiniń  metodikalıq  tárepten  bir  qansha  joqarı 

dárejesin támiyinleydi. 

  

1.

 

Oqıtıw  metodlarınıń  mánisi  hám  mazmunı.  Aytıp  ótilgenindey,  oqıtıw 

metodları sistemasında awızeki bayan etiw metodları áhmiyetli orın tutadı.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gúrriń  – bul oqıtıwshı tárepinen oqıw materialın izbe-iz bayan etiw bolıp, ol 

ádette  súwretlemeli  qurallar  járdeminde  oqıtıwdıń  barlıq  basqıshlarında,  kóbirek 

baslanǵısh klasslarda qollanıladı. 

Bul metodtıń nátiyjeliligi kóp tárepten oqıtıwshınıń sóylew sheberligi, sózlerdi 

óz  ornında,  tásirli  bayan  etiwi,  sonıń  menen  birge,  oqıwshılardıń  jası,  rawajlanıw 

dárejesin  inabatqa  alǵan  halda  jantasıwına  baylanıslı.  Sonlıqtan  gúrriń  mazmunı 

oqıwshılardıń  bar  bilimlerine  tayanıwı,  olard  keńeyttiriwge  xızmet  etiwi  zárúr. 

Gúrrińniń axborotlar menen bayıtılıwı maqsetke muwapıq boladı. 

Sáwbetlesiw – sorawlar hám juwaplar formasındaǵı dialoglıq oqıtıw metodı 

bolıp,  ol  pánge  áyyemnen  belgili,  hátte  onnan  óz  xızmetinde  Sakrat  ta  sheberlik 

penen  paydalanǵan.  Sáwbetlesiw  oqıtıw  procesinde  kóp  funkciyalar  (aqılıy 

pikirlew,  házirjuwaplılıq,  qatnas  mádeniyatı  hám  basqa  sıpatlardı  qáliplestiredi) 

orınlaydı, biraq tiykarǵısı oqıwshıda aktivlilikti júzege keltiredi. 

Awızeki bayan etiw metodları