Ózbekístan respublíkasi joqari hám orta arnawli bilimlendiriw míNÍSTÍRLÍGÍ berdaq atindaǵi qaraqalpaq mámleketlík uníversítetí matematika fakultetĺ Funkcional analiz, algebra hám geometriya kafedrasi Matematika tálim baģdarı 3V

Na’tiyje . Eger

Keltirilgen (2) ekvivalentlik qatnasti Muavr- Laplastin’ local teoremasi delinedi

2-Teorema Tomendegi assimtotikaliq formula orinli :

Bul jerde

Bul teoremadan paydalanip Muavr-Laplastin’ local teoremadag’I qaldiq bahasin da tabiw mumkin , yag’niy (2) qatnasti aniqlastiriw mumkin . Buni to’mendegi teoremada aytamiz

3-Teorema To’mendegi

Ten’sizlikti qanaatlantiratug’in barliq k lar ushin

P ( (3)

1+

Eger xe^x-1=O(x) ekenin esapqa alsaq , onda (3) qatnastin’ qaldiq ag’zasi qanday ta’rtipte 0 ge umitiliw tartibin tabiwg’a boladi.

Juwmaqlaw.

Aytayiq bas kópliktiń qandayda bir muǵdarlıq kórsetkishin bahalaw talap etilsin. Teoriyalıq oy-pikirlerden áne sol kórsetkishtiń qanday bólistiriwge iye ekenligi belgili bolsın. Tábiyiy túrde bul bólistiriwdi anıqlaytuǵın parametrlerdi bahalaw máselesi kelip shıǵadı. Ádetde gúzetiw nátiyjeleri, yaǵnıy tańlanba bahalarınan basqa maǵlıwmat bolmaydı.

Belgisiz parametming statistikalıq yamasa empirik bahası dep tosınarlı muǵdardıń gúzetilgen bahaları (tańlanma ) nıń funksiyasına aytıladı. Zamanago’y itimalliqlar teoriyasinin’ rawajlaniw tariyxi Y.Bernulli(1654-1705) ta’repinen 1713-jilda baspag’a shig’arilg’an ‘’ Tassavur sa’nati ’’ atli jumisinan baslanadi . Bul jumista Bernulli itimalliqlar teoriyasinin’ birinshi limit teoremas’’ lg’an u’lken sanlae nizamin bayanlag’an ha’m onin’ toliq da’lilin beredi. Bira’z keyinrek 1730-jilda Muavr (1667-1754) shig’arg’an (shamaliq ta’jiriybesi (Analitikaliq aralaspa , Analitik usillar ) atjumisinda etimalliqlar teoriyasinin’ orayliq limit teoremasi da’slepki simmetrik Bernulli sxemasi ushin bayan etilgen ha’m da’lillengen

Sonday –aq soni aytip otiw kerek , Bernulli birinshi bolip ta’kirarliq tajiriybelerdin’ sheksiz izbe-izligi ah’miyetli ta’rep ekenin bilgen ha’m waqiyanin itimallig’I onin’ chastotasi arasindag’ pariqti aniq tiykarlag’an

Paydalanilģan ádebiyatlar

1. 
   Б.А.Севастянов, Курс теории верятностей и математической статистики
   
2. 
   Ehtimollar nazariyasi va matematik statistika A.S.Rasulov , G.M.Raimova X.K.Sarimsakova, Toshkent-2006
   
3. 
   U.Rametov , K.Begjanova Itimalliqlar teoriyasi . No’kis Bilim - 2010
   
4. 
   https://arxiv.org/abs/2001.04769
   
5. 
   http://library.ziyonet.uz/uzc/book/90651
   
6. 
   http://reja.tdpu.uz/shaxsiyreja/content/615/html/64494/8-ma'ruza.htm
   
7. 
   https://uz.wikipedia.org/wiki/Matematik_statistika