3-mavzu. Marketing muhiti

---

3-MAVZU. MARKETING MUHITI 
3.1. Marketing muhiti tushunchasi va mohiyati 
3.2. Korxona mikro-muhiti 
3.3. Korxona makro-muhiti 
Tayanch iboralar 
Marketing muhiti, mikromuhit, makromuhit, korxonaning mikro va makromuhiti, 
raqobatchilar, ta'minotchilar, vositachilar, iste'molchilar, siyosiy muhit, iqtisodiy muhit, tabiiy 
muhit, ilmiy-texnikaviy muhit. 
3.1. Marketing muhiti tushunchasi va mohiyati 
Marketing muhiti deganda korxona marketing xizmati xodimlarining mijozlar bilan 
yaxshi hamkorlik munosabatlarini o’rnatish va bu munosabatlarning saqlanishiga bevosita ta'sir 
ko’rsatuvchi sub'ektlar va kuchlarning majmui tushuniladi. Muhit doimiy o’zgarishda, ya'ni u 
yoki bu salbiy yo ijobiy ta'sir ko’rsatishi mumkinligi sababli, uni tizimli o’rganish, alohida 
jarayonlarni va ularning o’zaro aloqasini kuzatish zaruriyati marketing tadqiqotlari jarayonida 
juda muhim tadbir bo’lib hisoblanadi. Hatto muhitning arzimas o’zgarishiga e'tibor bermaslik 
yoki nazoratni susaytirish korxonaning va bozorning boshqa sub'ektlari ishida juda og’ir 
oqibatlarga olib kelishi mumkin.
Odatda muhitlar mikromuhit va makromuhitlarga ajratiladi.
Makro-muhit yoki tashqi sharoitlar omillari asosan tizimli, umumiy bozor doirasidagi 
omillardan iborat. Bu erga turli xil iqtisodiy, huquqiy, siyosiy, demografik, geografik, milliy, 
ilmiy-texnikaviy, texnologik, ijtimoiy-madaniy va boshqa xarakterdagi ta'sirlarning keng spektri 
kiradi.
Mikro-muhit yoki ichki sharoitlar omillari korxonaning faoliyati va uning 
imkoniyatlariga bevosita tegishli. Mikro-muhitning asosiy qismi firma boshqaruvining nazorati 
ostida bo’ladi (faoliyat sohasini aniqlash, kadrlarni tanlash, xodimlar malakasining umumiy 
darajasi va marketing madaniyati, maqsadli bozorlar (segmentlar)ni, tovarlar harakatining 
yo’llarini tanlash, raqobat kurashida strategiyalarni ishlab chiqish, marketing vazifalarini echish. 
Shunday qilib, mikro-muhitni o’rganish bozorning aniq sub'ektiga nisbatan qo’llanilgan 
holda amalga oshiriladi, undan farqli ravishda makro-muhit esa marketing va bozor sub'ektlari, 
mamlakat va xalq iste'moli tovarlari sohalari uchun umumiy ko’rinishda namoyon bo’ladi.