Fan/moduli kodi xvmb106 O’quv yili 2022-2023 Semestr

---

  

---

---

Fan/moduli kodi 
XVMB106
O’quv yili 
2022-2023
Semestr 
2 
ECTS - Kreditlar 
4 
Fan/moduli 
Majburiy
Ta‘lim tili 
O`zbek, rus 
Ta’lim shakli 
Kunduzgi/sirtqi 
Haftadago dars soatlari 
4 
1.
Fanning nomi
Auditoriya 
mashg’ulotlari 
(soati)
Mustaqil 
ta’lim 
(soati)
Jami 
yuklama
(soati)
Xronologiya va metrologiya
60/20
60/100
120/120
2.
I. 
Fanning mazmuni
Fanni o‘qitishdan maqsad – talabalarda xronologiya va metrologiya fani va uning 
vazifalari, xronologiyaga oid tadqiqotlar, qadimda foydalanilgan vaqt va o‘lchov 
birliklarini o‘rganish, xronologiya va metrologiya fanining fan sifatida shakllanish 
bosqichlarini o‘rganishga oid bilim, ko‘nikma va malaka shakllantirishdir. 
Fanning vazifasi – talabalarga xronologiya va metrologiya fanining fan sifatida 
paydo bo‘lishi, qadimda foydalanilgan vaqt va o‘lchov birliklarini o‘rgatish, turli 
xalqlarda qo‘llanilgan vaqt o‘lchov birliklarini qiyoslash, kalendarlar va ularning 
turlarini o‘rgatishdan iborat. 
II. 
Asosiy nazariy qism (ma’ruza mashg‘ulotlari) 
II.I. Fan tarkibiga quyidagi mavzular kiradi: 
1-mavzu. Kirish. Xronologiya fanining vujudga kelishi va uning rivojlanish 
tarixi. Vaqtning boshlang‘ich o‘lchov birliklari 
Xronologiya faning vazifasi, predmeti va ob’ekti. Xronologiyaning fan sifatidagi 
o‘rni. Xronologiya fanining boshqa fanlar bilan aloqalari. Tarixiy va astronomik 
xronologiya. Xronologik tadqiqotlar tarixshunosligi. Xronologik tadqiqotlarning 
uslublari. Tarixiy xronoloigiya asoslari. Xronologiyaning fan sifatida vujudga 
kelishi. Qadimgi Sharq mamlakatlari, Qadimgi Gresiya va Qadimgi Rimda 
xronologiyaning taraqqiyoti. J. Skaliger va uning tarixi xronologiyaning fan 
sifatida rivojiga qo‘shgan hissasi. XVII-XIX asrlarda xronologiya faning 
rivojlanishi. Xronologiyani ilmiy tadqiq etilishi. XX asrda xronologiya fanining va 
xronologiyaga oid tadqiqotlarning zamonaviy fan sifatida rivojlanishi. Xronologiya 
va kalendarlar. Vaqtning tabiiy va sun’iy birliklari. O‘rta Osiyo allomalarining 
xronologiyaning rivojiga qo‘shgan hissasi. Mustaqil O‘zbekistonda xronologiyaga 
oid tadqiqotlar.