Navoiy davlat konchilik va texnologiyalar universiteti

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
NAVOIY DAVLAT KONCHILIK VA TEXNOLOGIYALAR UNIVERSITETI

Ro’yxatga olindi: №____________ «______» 2022 y

“ Tasdiqlayman ” Navoiy davlat konchilik va texnologiyalar universiteti rektori ____________ B.T.Mardonov «___»____________ 2022 y.

O’SIMLIKLAR IMMUNITETI

FANINING O’QUV DASTURI

Bilim sohasi	800 000	–	Qishloq, o‘rmon, baliq xo‘jaligi va veterinariya
Ta’lim sohasi	810 100	–	Qishloq xo’jaligi
Ta’lim yoʻnalishi	60812000	–	Issiqxona xo’jaligini tashkil etish va yuritish

Navoiy – 2022

Fanining o`quv dasturi o`quv rejaga muvofiq ishlab chiqildi.

Fanning oʻquv dasturi “Agronomiya” kafedrasi mаjlisidа («___» _______ 2022 yil №__ -sоn bаyonnоmа) muhоkаmа etildi vа fаkultеtning oʻquv-uslubiy kеngаshigа tаvsiya etildi.

Kafedra mudiri: ___________ Sh.T.Jo’rayev
Fanning oʻquv dasturi Qishloq xo’jaligi fаkultеtining kengashida muhokama etilgan va foydalanishga tavsiya qilingan («___» _______ 2022 yil №__ -sоn bаyonnоmа).


Fakultet kеngаshi rаisi: _____________ I.A.Tagaev
Kelishildi:
Oʻquv-uslubiy boʻlim boshligʻi: ____________ I.A. Karimov

Fan/modul kodi MIKM2234		O’quv yili 2022-2023	Semestr 3-5	ECTS-Kreditlar 11
Fan/modul turi Majburiy		Ta’lim tili O’zbek		Haftadagi dars soatlari 8
1.	Fanning nomi	Auditoriya mashg’ulotlari (soat)	Mustaqil ta’lim (soat)	Ja’mi yuklama (soat)
	O’simlilar immuniteti	132	198	330
2.	Fanning mazmuni Fanni o‘qitishdan maqsad - talabalarga o‘simlik immunitet xususiyatlarining kasallik va zararkunandalar ta’siri, immunitet xususiyatlarni kuchaytirish yo‘llari, immunitet turlari, o‘simliklar immunitetining qishloq xo‘jaligi o‘simliklari xosildorligiga ta’siri, kasallik qo‘zg‘atuvchi mikroorganizmlarini patologik jaroyonlari va kasalliklarga qarshi kurash choralarini o‘rgatish hamda ularni amaliyotda tatbiq etish ko‘nikmasini hosil qilishdan iborat. Ushbu maqsadga erishish uchun fan talabalarni nazariy bilimlar, amaliy ko‘nikmalar, iqtisodiy hodisa va jarayonlarga uslubiy yondoshuv hamda ilmiy dunyoqarashini shakllantirish vazifalarini bajaradi. Asosiy nazariy qism Fan tarkibiga quyidagi mavzular kiradi: (30 soat) 1-mavzu. Kirish. O‘simliklar immunitet ta’limotining yuzaga kelish tarixi va rivojlanishi O‘simliklarni kasalliklari haqida tushuncha. Yuqumsiz va yuqumli kasalliklar. O‘simliklarni har xil zararlanishi, kasallik va zararkunandalarga chidamli bo‘lgan o‘simlik navlaridan qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishida to‘g‘ri va unumli foydalanish. 4 s 2-mavzu. Mikroorganizmlarning parazitlik turlari. Patogenlik mexanizmlari Saprotrofizm va parazitizm, obligat saprofitlar va parazitlar. Fakultativ saprofitlar va parazitlar, biotroflar, nekrotroflar. Patogenlik, virulentlik va tajovuzkorlik. Qo‘zg‘atuvchilarni inkubatsiya davri va kasallikni tashqi alomatlari (belgilari) ni namoyon bo‘lishi. 2 s 3-mavzu. O‘simliklar immuniteti kategoriyalari. O‘simliklarning fiziologik va bioximik xususiyatlarining immunitetdagi ahamiyati Tabiiy va sun’iy immunitet. Sust va faol immunitet omillari. Orttirilgan immunitet. O‘simliklarning anotomik va morfologik tuzilishi, fiziologik – bioximik xususiyatlari, kimyoviy tarkibi, xujayraning kislotali sharoiti, fitonsidlar, alkoloidlar, fitoaloksinlarning immunitet xususiyatlaridagi roli. 4s 4-mavzu. Patologik jarayon. O‘simliklarni himoyalanish mexanizmlari. Fagotsitoz O‘simlik bilan patogenning o‘zaro munosabatlari. Bu to‘g‘risida S.Tarr fikrlari: o‘simliklarning himoyalanish mexanizmi – sust immunitet (to‘qima va a’zolarning anatomik – morfologik tuzilishi), xujayra shirasini kimyoviy tarkibi – uglevodorodlar, oqsillar, organik kislotalar, xujayraning osmotik bosimi, fiziologik faol moddalar–vitaminlar, alkoloidlar, glikozidlar, efir moylari. O‘simlikning himoyalanish mexanizmi patogenning toksin moddalarni zararlantirishi va patogenning o‘zini bevosita yo‘q qilish to‘g‘risidagi I.I.Mechnikov ta’limoti. Nekrozlar, oksidlanish to‘g‘risida A.I.Bax ta’limoti, antiferment va antitoksin reaksiyasi. Fitoaleksinlar bo‘yicha T.I. Fedotova, M.S.Dunin, K.O.Myuller, fagotsitoz jarayoni bo‘yicha I.I.Mechnikov ishlari. 4 s