Qaraqalpaq tili tariyxí PÁninen ámeliy jumíslarí

---

1 
QARAQALPAQ TILI TARIYXÍ PÁNINEN 
ÁMELIY JUMÍSLARÍ 
 
1-tema: Eski runalıq álipbedegi tańbalardı úyreniw 
1. Erte dáwirlerden baslap túrkiy qáwimleriniń ózine tán jazıwı, jazba 
estelikleri bolǵanlıǵı tuwralı maǵlıwmatlar kimnıń miynetinde ushırasadı? 
2. VI ásirdiń ortalarında jazılǵan gunn tilindegi jazıwlar tuwralı kim 
maǵlıwmat beredi? 
3. Orxon-Enisey estelikleri tuwralı dáslepki maǵlıwmatlar qashan belgili 
boldı? 
4. Enisey dár yasınıń boyında taslarǵa oyılıp jazılǵan belgisiz jazıwlar bar 
ekenligi tuwralı xabardı 1696-1697-jılları kimler xabarlaydı? 
5. Orxon-Enisey jazıwların ilimiy jámiyetshilikke tanıtqan ilimpaz kim? 
 
 
2-tema: Orxon-Enisey esteliklerinde jumsalǵan dawıssız sesler hám 
olardı ańlatatuǵın tańbalardı úyreniw. 
1. Orxon-Enisey esteliklerinde neshe dawıslı fonema ushırasadı hám dawıslı 
fonemanı ańlatıw ushın neshe tańba qollanıladı? 
2. Orxon-Enisey esteliklerinde neshe dawıssız fonema ushırasadı? 
3. Orxon-Enisey estelikleri tilinde házirgi qaraqalpaq tilinde qollanılatuǵın 
qaysı dawıssız fonemelar ushıraspaydı? 
4. Qaysı dawıssız fonema túpkilikli túrkiy sózlerinde sózdıń sońında 
ushıraspaydı? 
5. Orxon-Enisey esteligindegi qaysı fonema házirgi qaraqalpaq tilinde arab, 
parsı hám basqa da tillerden kirgen sózlerde sózdiń basında da qollanadı? 
 
 
 
 
 
3-tema. «Qultegin» esteliginiń kishi jazıwlar bóliminen alınǵan tekstti 
morfologiyalıq tallaw jasaw 
1. Qultegin esteliginıń qıtaysha jazılǵan tekstinde qaysı xalıqlarınıń doslıǵı 
bayanlanǵan? 
2. Badizshiler kimler? 
3. Qultegin esteligi Orxon dár yasınıń qayjerinde jaylasqan? 
4. Tastıń úsh tárepinde túrkshe jazıwlar jazılǵan, al batıs tárepinde qaysı tilde 
awdarması berilgen? 
5. Estelikti qurıwda qaysı xalıq qatnasqan? 

---

2