Vodiy-ziyo

“VODIY-ZIYO” O’QUV MARKAZI.

HOSHIMOV HUSANBOY

SIKLOALKAN
ALKEN

1) SIKLOALKANLAR-NAZARIY TESTLAR.
2) SIKLOALKAN BO’YICHA BIRINCHI DARAJALI TESTLAR.
3) SIKLOALKAN BO’YICHA IKKINCHI DARAJALI TESTLAR.
4) ALKENLAR BO’YICHA UNIVERSAL DARAJALI TESTLAR.

3

TAYYORLOVCHI
RASULOV Muslimbek

''VODIY-ZIYO''
O'QUV MARKAZI

SIKLOALKAN BO’YICHA NAZARIY TESTLAR.

1. Sikloalkanlar gomologik qatorining umumiy formulasini (1, 2, 3, 4) va kislorodda oksidlanish reaksiyasi tenglamasidagi kislorodning koeffitsiyentini (a, b, c, d) toping (reaksiya mahsuloti sifatida CO₂ va H₂O hosil bo'ldi deb hisoblang).

1) C_nH_{2n + 2}; 2) C_nH₂n-₂; 3) C_nH_2n; 4) C_nH_2n+1;
a) 1,5n; b) n; c) 1,5n+0,5; d) n+1
A) 1; c B) 4; c C) 1; a D) 3; a

2. Siklogeksanni beshta gidroksil gruppa saqlaydigani-……….., oltita gidroksil gurpa saqlaydigani-……….., deyiladi. Ular ………, moddalar sifatida ishlatiladi.

A) inozit, kversit,ostirmaydigan.
B) kversit, inozit, ostirmaydigan.
C) kversit, inozit, o’stiradigan
D) inozit, kversit, o’stiradigan.

3. Markovnikov neft dan qaysi sikloalkanlarni ajratib olgan.

A) siklogeksan,siklogeptan
B) siklogeksan, siklobutan
C) siklogeksan, siklopropan
D) siklogeksan, siklopentan

4. Qaysi o’simliklardan efir moylar siqib olinadi. A) limon, apelsin. B) ananas, limon

C) apelsin, kivi. D) ananas, kivi.

5. Alkenlar - bu ... .

A) to'yingan uglevodorodlar
B) to'yinmagan uglevodorodlar, 1 ta qo'sh bog'i bor
C) 2 ta qo'sh bog'li to'yinmagan uglevodorodlar
D) 3 ta qo'sh bog'li to'yinmagan uglevodorodlar

6. Sis- va trans- izomeriya xos bo'lgan uglevodorodlar sinfini ko'rsating.

1) alken; 2) alkin; 3) sikloalkan;
4) alkan; 5) alkadiyen.
A) 1 B) 1, 2 C) 1, 3, 5 D) 1, 3, 4

7. Quyidagi moddalarni sintez qilgan olimlarning yillari bilan o’zaro moslang?

I-Vyoler , II-Kolbe , III-Bertlo , IV-Butlerov
1) 1845 yil 2) 1854yil 3)1861 yil
4)1828 yil 5) 1824 yil
a) oksalat kislota
b) yog’
c) shakarsimon modda
d) sirka kislota
e) mochevina
A) I-4e,5a; II-1d; III-2b; IV-3c
B) I-4e,5a; II-1a; III-2b; IV-3e
C) I-4e,5e; II-1d; III-2b; IV-3c
D) I-4e,5a; II-1b; III-2a; IV-3c

8. O`stiruvchi modda sifatida ishlatiladigan olti a`zoli besh atomli spirtni toping.

A) inozit B) ksentit
C) sementit D) kversit

9.Neylon tola nimadan olinadi.

A) Adipin kislota va geksa metilendiamin bilan polimerizatsiyaga uchrab.
B) Adipin kislota bilan geksametilen tetraamin polimerizatsiyaga uchrab.
C) Adipin kislota bilan siklogeksan polimerizatsiyaga uchrab.
D) Adipin kislota bilan siklogeksanol polimerizatsiyaga uchrab.

10. Siloparafinlarning nomlarini toping.

1)sikloalkanlar 2)alisiklik birikmalar
3)naftenlar 4)siklanlar 5)polimetilenlar
A)1,5 B)2,4,5 C)1,2,3,4,5 D)1,2,5

11. Terpen va komfora nima.

A) terpenlarning kislorodli birikmasi; siklogeksan qatorining to’yingan birikmasi
B) siklogeksanning to’yinmagan birikmasi qatori; komforalarning kislorodli birikmasi.
C) siklogeksanning to’yinmagan birikmasi qatori; terpenlarning kislorodli birikmasi.
D) sikloalkanlarning to’yinmagan birikmasi terpenlarning kislorodli birikmasi.

12.Qaysi sikloalkan narkoz sifatida ishlatiladi.

A) siklopropan B) siklobutan
C) siklopentan D) siklogeksan.

13. Amaliy axamiyatga ega bo’lgan sikloalkanlar qaysilar.

A) siklogeksan, siklopentan
B) metilsiklogeksan , siklogeksan
C) metilsiklogeptan, siklogeptan
D) siklopropan, metilsiklopropan.

14. Umumiy formulasi C_nH_2n bo'lgan moddalar qaysi sinfga kiradi?

1) alkanlar; 2) alkenlar; 3) alkinlar; 4) alkadiyenlar;
5) arenlar; 6) sikloalkanlar.
A) 2 B) 2, 6 C) 3, 5 D) 1

15. Katalitik krekingda olingan benzinning xossalarini ko'rsating.

1) detonatsiyaga chidamli;
2) alkenlarning miqdori ko'p;
3) izoalkanlarning miqdori ko'p;
4) ko'p vaqt davomida saqlanmaydi.
A) 2, 4 B) 1, 3 C) 1, 2 D) 3, 4

16. Gazolin fraksiyasida asosan quyidagi uglevodorodlar bo'ladi.

1) to'yingan uglevodorodlar;
2) aromatik uglevodorodlar;
3) sikloalkanlar;
4) to'yinmagan uglevodorodlar.
A) 1 B) 1, 2 C) 1, 2, D) 1, 2, 3, 4

17. Qaysi olim siklogeksanni degidrogenlab benzol olish usulini ishlab chiqqan?

A) N.D. Zelinskiy B) G. G. Gustavson
C) N.K Shorigin D) V.V Markovnikov
18. Gustavson usuli bo’yicha 1,3-dixlor pentandan qanday sikloalkan olinadi?
A) metilsiklobutan B) 1,1-dimetilsiklobutan
C) etilsiklopropan D) izopropilsiklobutan

19. G.G.Gustavson usuli bo’yicha sikloalkanlar olishning reaksiya mahsulotlari nima?

A) metal va sikloparafin *B) sikloparafin va tuz
C) digaloidli hosila va metal
D) digalogenli hosila va sikloalkan

20. Molekulasida n ta uglerodi bo’lgan ikkita uchbog’i va bitta qo’sh bog’i bor ochiq zanjirli uglevodorodlarning kislorodda yonishining umumiy tenglamasidagi kislorodning oldidagi koeffisiyentni ko’rsating?

A) n-2 B) n+2 C) 1,5n+2 D) 1,5n-2

21. Alken va alkinlarga xos reaksiyalarni ko'rsating.

A) o'rin olish B) ajralish
C) biriktirish D) almashinish

22. Markovnikov qoidasiga ko'ra HCl alkenga birikkanda, vodorod atomi ... birikadi.

A) eng ko'p gidrogenlangan vodorod atomiga
B) birikmaydi
C) eng kam gidrogenlangan uglerod atomiga
D) eng ko'p gidrogenlangan uglerod atomiga

23.Sikloalkanlar kislorod bilan qanday nisbatda ta’sirlashadi?

A) 1:1n B) 1:1,5n C) 1:1,5n+0,5 D) 1:1,5n-0,5

24. Benzol xlor bilan quyosh nuri ta'sirida qanday modda hosil qiladi.

A) xlorbenzol B) dixlorbenzol
C) geksaxlorbenzol D) geksaxlorsiklogeksan

25. Neft tarkibida qanday uglevodorodlar uchraydi? 1) to'yingan; 2) to'yinmagan;

3) aromatik; 4) sikloparafinlar.
A) 2, 3, 4 B) 1, 2, 3, 4 C) 1, 3, 4 D) 1, 2, 3

26. Sis- va trans- izomeriya xos bo'lgan uglevodorodlar sinfini ko'rsating.

1) alken; 2) alkin; 3) sikloalkan;
4) alkan; 5) alkadiyen.
A) 1 B) 1, 2 C) 1, 3, 5 D) 1, 3, 4

27. Siklogeksandan qanday reaksiya yordamida benzol olish mumkin?

A) degidrogenlash B) gidrogenlash
C) gidratlanish D) degidratlanish
28. Siklopropan xlorlanganda qanday jarayon sodir bo`ladi?
1. xlor atomi oksidlanadi;
2. vodorod atomi qaytariladi;
3. uglerod atomi oksidlanadi;
4. xlor atomi qaytariladi;
5. vodorod atomi qaytariladi;
6. vodorod atomi o`zgarmaydi.
A) 1, 3, 6 B) 3, 4, 5 C) 3, 4, 6 D) 1, 2, 3

29. Siklopropandan siklopentanga o`tganda uglerod atomining massa ulushi necha barobar ortadi?

A) 1 B) 3 C) 2 D) 0

30. Siklopentan xlorlanganda uglerod atomining massa ulushi qanday o`zgaradi?

A) 22,2 % ga ortadi B) 0,74 marta ortadi
C) 1,84 marta kamayari D) 39,2 % ga kamayadi

31. Uglevodorodlarning umumiy formulasidan kelib chiqqan holda ular uchun “n” qiymatini ko’rsating. a) alkanlar; b) alkenlar; c) alkinlar; d) alkadiyenlar; e) sikloalkanlar; f) bitta qo’shbog’ va bitta uchbog’ tutuvchilar; 1) n≥1; 2) n≥2; 3) n≥3; 4) n≥4; 5) n≥5 A) a-1; b-2; c-3; d-4; e-3; f-5 B) a-1; b-2; c-2; d-3; e-3; f-4 . C) a-2; b-2; c-3; d-4; e-4; f-4 D) a-1; b-2; c-2; d-4; e-3; f-4

32. Qaysi olim o’z shogirtlari bilan birinchi marta neft tarkibidan sikloalkanlarni ajratib olgan?

A)Butlerov B)Markovnikov
C) I.Sukervanik D)Zinin

33. Sikloalkenlar tarkibidagi orbitallar sonini hisoblash formulasini ko’rsating. A) 6n-2 B) 6n-4 C) 6n-3 D) 3n-2

34.C₈H₁₆ molekulasidagi umumiy bog’lar soni propan molekulasidagi s elektronlar sonidan necha marta ko’p?

A) 4 B) 2 C) 3 D) 2,5

35. Metilsiklogeksanga xos bo’lgan xususiyatlarni ko’rsating. 1) katalizator bilan qizdirilganda toluol hosil bo’ladi;

2) degidrogenlanish reaksiyasiga kirishadi; 3) xlor bilan o’zaro ta’sirlashadi; 4) barcha uglerod atomlari sp²-gibridlanish holatida bo’ladi;
5) geksan izomeri hisoblanadi; 6) kislorod bilan oksidlanmaydi A) 4, 5, 6 B) 1, 2, 4, 6 C) 2, 4 D) 1, 2, 3

36. Siklogeksan qatorining to’yinmagan uglevodorodlari (a) va ularning kislorodli birikmalari (b) nima deb atalishini belgilang.

A) a-terpenlar; b-kamforalar . B) a-azobirikmalar; b-diazobirikmalar C) a-neftenlar; b-siklanlar D) a-epoksidlar; b-kamforalar

37. C₁₀₀₈H₂₀₁₄ molekulasidagi umumiy bog’lar sonini aniqlang. A) 3023 B) 3022 C) 3024 D) 3025

38. C₁₀₁₀H₂₀₁₆ molekulasidagi umumiy bog’lar sonini aniqlang. A) 3028 B) 3027 C) 3024 D) 3025

39. Sikloalkanlarda n=6 ga teng bo’lgan vakilida C-H bog’i C-C bog’iga nisbatini toping.

A)2;1 B)1;1 C)3;1 D)2;3

40. Sikloalkanlarning agregat holatiga ko’ra juftlab yozing.

a)gaz b)suyuq c)qattiq
1)siklopentan 2)siklopropan 3)siklogeksan 4)siklogeptan 5)siklobutan 6)siklononan
A)1,2-a, 3,4-b, 5,6-c B)1,3-a, 2,5-b, 4,6-c
C)2,5-a, 1,3-b, 4,6-c D)1,2,3-a, 2,5-a, 1,3,4,6-c

41. Sikloparafinlarga qaysi reaksiya xos?

A) polikondensatlanish,gidratlanish,gidrogenlanish
B) gidrogenlanish, degidrogenlanish, galogenlash
C) eterifikasiya,polikondensatla­nish, oksidlanish
D) polimerlanish,polikondensatla­nish

42. Siklogeksan qanday reaksiyalarga kirishadi?

1) birikish; 2) o’rin olish;
3) oksidlanish; 4) polimerlanish;
5) degidrogenlanish; 6) polikondensatlanish
A) 1 va 2 B) 2va5 C) 2,3 va 5 D) 4,6

43. Avval narkoz sifatida ishlatilgan moddani nomini toping.

A) siklobutan B) siklopropan
C) siklopentan D) siklogeksan

44. Sikloalkanlarda n ning qiymati kamaygan sari…

1)suyuqlanish t^oC kamayadi. 2)zichligi ortadi 3)qaynash t^oC ortadi 4)zichligi kamayadi. 5)suyuqlanish t^oC ortadi. 6)qaynash t^oC kamayadi.
7)izomerlar soni ortadi. 8)izomerlar soni kamayadi.
A)2,3,5 B)2,3,5,7 C)1,4,6 D)1,4,6,8

45. Siklopropan xlorlanganda qanday jarayon sodir bo`ladi?

1. xlor atomi oksidlanadi; 2. vodorod atomi qaytariladi; 3. uglerod atomi oksidlanadi;
4. xlor atomi qaytariladi; 5. vodorod atomi qaytariladi; 6. vodorod atomi o`zgarmaydi.
A) 1, 3, 6 B) 3, 4, 5 C) 3, 4, 6 D) 1, 2, 3

46. Inozit tarkibidagi kislorod va vodorod atomlarining oksidlanish darajalari yig’indisini toping?

A) +2 B) 0 C) –2 D) 45

47. Kversit ( a ) va inozit ( b ) ga xos xususiyatlarni juftlab ko’rsating?

1. O’stiruvchi gormon sifatida ishlatiladi
2. tarkibida 5 ta OH guruh bor
3. tarkibida 6 ta OH guruh bor
4. Narkoz sifatida ishlatiladi
5. Siklopentan hosilasi
6. Siklogeksan hosilasi
A) a –1,3,6 b – 1,2,5
B) a –3,4,6 b – 1,2,5
C) a –3,4,6 b – 1,2,6
D) a –1,2,6 b – 1,3,6

48. Quyidagi siklanlarni xalqasining barqarorligi ortib borish tartibida joylashtiring.

1-siklobutan 2-siklogeksan 3-siklogeptan
4-siklopropan 5-siklopentan
A) 1,2,3,4,5 B) 5,4,3,2,1
C) 4,1,5,2,3 D) 4,1,5,3,2

49. Nima uchun siklopropan va siklopentan turli kimyoviy xossaga ega?

A) sikllarni barqarorligi xar xil
B) turli agregat xolatiga ega
C) metilen guruxining xossalari xar xil
D) turli zichlikka ega

50. Sikloalkanlarda halqalar tarangligi nazariyasini qaysi olim kashf etgan

A) Gustavson 1824-yil
B) Freynd 1824-yil
C) Markovnikov va uning shigirdlari 1855-yil
D) Bayer 1855-yil

51. Sikloalkanlarning 5 va 6 a’zoli vakillari va ularning hosilalarini dastlab qaysi olim (lar) o’rgangan?

A) Gustavson va Freynd
B) Konnor va Uilson
C) Markovnikov va uning shigirdlari
D) Bertlo, Vyoller va Bayer

52. Terpen va komfora nima.

A) terpenlarning kislorodli birikmasi; siklogeksan qatorining to’yingan birikmasi
B) siklogeksanning to’yinmagan birikmasi qatori; komforalarning kislorodli birikmasi.
C) siklogeksanning to’yinmagan birikmasi qatori; terpenlarning kislorodli birikmasi.
D) sikloalkanlarning to’yinmagan birikmasi terpenlarning kislorodli birikmasi.