0 ‘zbek3ST0n tarixi umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 8- sinfi uchun darslik
Download 248 Kb. Pdf ko'rish
|
8-sinf-O\'zbekiston tarixi-2019
Adabiyot
Bu davr xonlik adabiyotida Amir Avazbiy o ‘g ‘li Shermuhammad (taxallusi Munis Xorazmiy) va uning jiyani Erniyozbek o ‘g ‘li Muhammad Rizo (taxallusi Ogahiy) lar alohida ajralib turadilar. Munis Xorazmiy yoshlik chog‘laridan adabiyot va tarix faniga mehr qo‘ydi. 1800-yilda otasi vafot etgach, saroy kotibi etib tayinlandi. 1804-yilda birinchi she’rlarini o ‘z ichiga olgan devon - „Devoni Munis“ni yaratdi. Munisning „Oshiqlar do‘sti“ devoni 20 mingdan ortiq misradan iborat. U xattotlar tomonidan ko‘- chirilib, ajoyib kitob holiga keltirilgan. Bu davr adabiyotining yana bir mashhur namoyandasi Ogahiy 1809-yilda Qiyot qishlog‘idagi mirob oilasida tug‘ildi. Xiva madrasa- larida ilm oldi. Arab va fors tillarini puxta egalladi. Ayniqsa, Alisher Navoiy ijodini qunt bilan o‘rgandi. 1829-yilda amakisi Munis va fot etgach, Olloqulixon uni amakisining o‘rniga mirob mansabiga tayinladi. Uning shoir sifatida yaratgan asarlar to‘pi ami „Oshiqlar tumori“ deb ataladi va u 19 ming misradan iborat. Uning g ‘azallari ,,Shashmaqom“ning hamma kuylariga tushadi. Ogahiy o‘z davrining mohir tarjimoni ham edi. U S a ’diy Sheroziyaing ,,Guliston“, Abdurah- mon Jomiymng „Yusuf va Zulayho“ hamda Nizomiy Ganjaviy „Xam- sa“sining ba’zi dostonlarini o‘zbek tiliga tarjima qildi. Xorazm tarixnavislik maktabiga asos solgan shaxs Abulg'oziy BahodirxonAir. U ham hukmdor, ham tarixchi olim sifatida tarixda nom qozondi. 0 ‘zining „Shajarayi turk va mo‘g‘ul“ asari bilan tarixda nom qoldirdi. Asarning „Taqi Shay- bonxon avlodidin Xorazm mamlakatinda podshohlik qilg‘onlaming zikri“ deb nomlangan I bobi Xorazmning 1512-1663-yillardagi ta- rixiga bag‘ishlangan. Abulg‘oziy Bahodirxon yozgan bu asarning qim- mati yana shundaki, u o‘zbek tilida yozilgan. „Dastur ul-amal“ asari Abulg‘oziy Bahodirxonning topshirig‘i bilan yozilgan. Afsuski, bu asar muallifining nomi aniqlangan emas. Mazkur asarda Sohibqiron Amir Temurdan tortib, Zahiriddin Muhammad Boburga qadar temuriylar shajarasi qisqacha sharhlangan. Har bir Download 248 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling