0 ‘zbekist0n respublikas1 oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirligi
|
Zotan, ona tili —
m illatning aslida kim ek anini k o ‘rsatuvchi haqqoniy oynadir! (Gaz) Q uyidagi te st savollariga to ‘g‘ri javoblarni belgilang. 1. A jratilgan izohlovchilarni toping: A. Bu ulug‘vor anjum anga, bayram ga h am m aq iz g ‘in tayyorlandi. B. S hu otga bu bolaning, X udoyberdining ishqi tushib qolgan ekan. C . Ikki ovsin, Sharofat bilan Farog‘at, hasratlashar edilar. D. A m m o, bizni, yaqin d o ‘stlarni, hech kim ajrata olm aydi. E. E rtalab soat 6 larda y o ig a chiqdik. 2 . F ik r his-tuyg‘u bitan ifodaiangan qatorni aniqlang. A. Sayyoraning boshi g'ovlab ketdi. B. A srorqul H aydar otaning qadrdon do'sti. C. B olalar quvonib Yo‘lchining b o ‘yniga osilishdi. D . O dam ning yomoni b o im ay d i. E. T o shk en t atrofida xushm anzara joylar ko‘p. 3. Uslubiy jih atdan b e ta ra f so 'z la r qatorini aniqlang. A. Ijobiy, yashab, dushvor, odam . B. lltijo , chehra, zurriyod, hozirlam oq. C. A ytm oq, odat, odam , yoruq. D . M ushkul, bashara, sohib, xasta. E. S ohil, salohiyot, oraz, bashang. 4. Ko‘chirm a gaplar qaysi uslublarda nisbatan ko‘proq qo‘llanadi? A. So‘zlashuv va badiiy. B. O m m abop va so‘zlashuv. C. Ilmiy va badiiy. D. S o‘zlashuv, rasmiy va badiiy. E. Barcha uslublarda. 5. G apning qaysi b o ia g i asosiy boMak sanaladi? A. Ega. B. Kesim. C. Hoi. D. A niqlovchi. E. T o ‘ldiruvchi. 6. Ega va kesim qanday bog‘lanadi? A. Tobe B. Teng. C. Teng va tobe. D. Bog‘lanm aydi. 7. Ega va kesimning m oslashishi. A. Son va shaxsda moslashadi. B. M oslashm aydi. C. Sondagina moslashadi. D. Shaxsdagina moslashadi. 8. Yashamoq — mehnat qilmoq , sogiigim — boyligim. Bu jum lalar qanday tahlil qilinadi? A. Teng bog‘lanish!i birikma. B. Tobe bog‘lanishli birikma. C. B og lan gan q o ‘shma gap. D. Ergash gapli qo‘shm agap. E. U yushiq b o ‘lakli sodda gap. 9. Ajratilgan izoh holni toping. A. N avbatchi ham shira, sochi o q , sem iz xotin ularning kecha ham kelganini aytdi. B. O sm onning bir burchagida, ularga yaqin yerda, oq bulut parchasi turardi. C. Keling, d o ‘stlar, qadrdonlar, aziz ustozlar! D. U ning q o ‘lid an ushlab ichkariga uyga boshladi. E. C va D. 10. Bilan , singari kabi ko‘m akchilar qaysi kelishikdagi so ‘z bilan q o ‘llanadi? A. Bosh kelishik. B. Q aratqich kelishik. C. J o ‘naIish, tu sh u m kelishigi. D. Tushum va qaratqich kelishigi. E. A v aB . 11. -lar qo‘shim chasi taxmin m a’nosini anglatgan gapni toping. A. D adam keldilar. B. K arim lar d a m olgani ketishgan. C. O yoqlarim zirqirab og‘riydi. D. Q ishloqqa y a n a bir chaqirim larcha bor. E. Shifobaxsh suvlar inson uchun foydali. 12. K o‘plik m a ’nosi qaysi q a to rd a q o ‘shim chasiz ifodalangan? A. H ar doim sofdil bo‘laylik. B. K o'ch ada b ir qancha bolalar ko‘rindi. C. Bem or te z ro q tuzalsaydi. D. H ar rastada m ing-m ing do‘kon. E. B va D. So‘zboshi...................................................................................... 3 Mustaqillik — oliy ne'm at......................................................4 0 ‘zbek tili — 0 ‘zbekiston Respublikasining Davlat tilidir.. 9 Ona tilidan o'tilganlarni takrorlash va m ustahkamlash...... 13 Nutq madaniyati, bog‘lanishli og‘zaki va yozma nutqni o‘s tiris h ...................................................................................... 19 Lug‘at, uning turlari va ulardan foydalanish..................... 19 M a tn ...........................................................................................30 Yozuv, alifbo, imlo, talaffuz....................................................85 Yozuv va uning tarixi haqida.............................................. 85 Alifbo.................................................................................... 87 0 ‘zbek alifbosining asosiy imlo qoidalari..........................91 Adabiy talaffuz qoidalari.................................................. 104 Tinish belgilarining qo‘llanishi.............................................. 110 Uslubiyat.................................................................................. 134 Yozma uslub turlari........................................................... 139 Yozma uslubni yaratuvchi vositalar.................................. 144 Sinonimiya............................................................................... 179 Leksik sinonimiya......................................... ................... 180 Morfologik sinonimiya......................................................183 Sintaktik sinonimiya.........................................................192 Ish yuritish hujjatlari (M unshaot)........................................225 Hujjatlaming maqsadga ko‘ra turlari................................. 225 Hujjatlaming tili va u slu b i................................................ 226 Hujjatlaming shakli........................................................... 227 Hujjatlardan ayrim nam unalar.........................................231 Tilning jamiyatdagi o‘mi, taraqqiyoti va o‘rganiIishi........263 Til va uning jamiyatdagi o ‘r n i ..........................................263 Umumxalq tili va adabiy t i l ............................................. 265 0 ‘zbek xalqi va tilining shakllanishi................................ 267 0 ‘zbek adabiy tili va uning shakllanishi.........................268 0 ‘zbek tilining taraqqiyoti............................................... 271 Hozirgi o‘zbek shevalari va lahjalari................................. 274 0 ‘zbek tilining o‘rganilishi.............................................. 278 0 ‘tilganlarni takrorlash va mustahkamlash..................... 280 Uova......................................................................................... 287 lnsho mavzulari.................................................................287 Diktant va bayonlar uchun m atniar................................ 287 G ‘. Abdurahmonov, D. Xo‘jayeva Hozirgi o'zbek adabiy tili: Akademik litseylar uchun darslik. — T.: ,,0 ‘qituvchi“, 2003. — 296 b. 1. Muallifdosh BBK 81. 2 0 ‘z - 9 2 2 G ‘ANI ABDURAHMONOV, DILFUZAXO‘JAYEVA H O Z IR G I 0 ‘Z B E K ADABIY T IL I Akademik litseylar uchun darslik Toshkent „ 0 ‘qituvchi“ 2003 IB № 8 2 1 2 T ahririyat m udiri Safo Ochil M uharrirlar: H. Yusupova, S. Xo ‘jaahm edov Tex. m u h arrir S. Tursurtova Badiiy m u h a rrir F. Nekqadam boyev K om pyuterda sahifalovchi D. M am onova K ichik m u h arrir M. Hoshimova M usahhih M. Ibrohimova O rig in a l- m a k e td a n bosishga ru x sa t e tild i 15 .08. 03. B ich im i 84x108 ' / 32. K egli 11,10 sh p o n li. T ay m s g arn . Download Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling