01 умичт ўқув қул

 
4.2.Shaxtali quritgichlar
Bu quritgichlarda quritish jarayoni sekin boradi va quritiladigan urug’lar qavati 
kam siljiganligi uchun urug’ bir tekis qurimaydi. Quritiladigan urug’ issiq havo, 
gazga qarama-qarshi harakat qiladi. 
ВТИ quritgichi g’isht imorat ichiga joylashgan uchog’dan iborat. Uning quritish 
kameralari, bunkeri, ta’minlovchi, urug’larni olib kelib va olib ketadigan transport 
elementlari mavjud. Quritgich temir-beton konstruktsiyadan yasaladi, uzunligi 12 m. 
Quritish tezligi quritgichning unumdorligiga va quritiladigan urug’ning namligiga 
bog’liq. 

---

65 
Namligi kritik nuqtadan yuqori bo’lgan urug’lar ikki bosqichda quritiladi, avval 
tez fursatda 3-4% nami yuqotilib, so’ngra ikkinchi marta chala nam urug’lar yana 
quritgichdan o’tkaziladi va namligi 7-8% ga yetguncha quritiladi. 
Shaxta tipidpgi ДСП - 32 quritgich (28-rasm). Bu quritgichning asosiy qismi 
bo’lib, shaxta hisoblanadi. Odatda shaxtalar metalldan tayyorlanib, binodan 
tashqarida elevator yoki boshqa qurilma korpusining devoriga bevosita yaqin 
o’rnatiladi. Quritgichning shaxta devorlari tashqaridan tom qismi po’lat bilan 
qoplangan mineral paxtada izolyatsiya qilingan. Balandlik bo’yicha 10 shaxta uchta 
zonaga bo’linadi: ikkita birinchilar yuqoridan -2 quritish zonalari, uchinchisiga - 
pastki 8 sovitish zonasi. Shaxtada yuqoridan pastga 27 ta qator korobkalar va 9 ta 
issiqlik agentining uzatish uchun ruxlangan po’latdan va 29 ta qator shaxtadan 
chiqarish uchun probkalar mavjud. Har bir qatorda gorizontal qator bo’yicha 15 ta 
korobka o’rnatilgan. Bu korobkalar qator keltiruvchi va chiqaruvchi korobka 
almashinib joylashtiriladi.
Xom urug’lar 1 ta’minlovchi bunker orqali zich qavat bo’lib yuqoridan pastka 
harakatlanadi. Qurutush agenti ventilyator yordamida keltiruvchi korobkalardan o’tib 
urug’ oqimiga ta’sir qiladi va chiqaruvchi korobkalardan chiqib ketadi. Shunday qilib 
urug’lar va issiq havo (gaz) uzluksiz qarama-qarshi harakatlanadi. 
Shaxtali quritgichlar urug’dagi namlik 5...6 % oraliqni tashkil etganda quritishga 
mo’ljallangan. Qurilma suyuq yoqilg’i yoki tabiiy gaz bilan ishlaydi. 
Shaxta tipidagi ДСП - 32 quritgichning texnik tavsifi 
(kungaboqar urug’larni quritishda) 
Unumdorligi, t/sut...................................................540 
Namlikni olish, % ..................................................5-6 
Gazlar harorati,
0
C 
quritgichga kirishda.............................................120-160 
quritgichdan chiqishda........................................50-60 
Urug’lar harorati, 
0
C 
quritishdan keyin.................................................45-55 

---

66 
sovitishdan keyin............................atrofdagi havodan 5
0
C yuqori 
Quritish davomiyligi, min.......................................40 
1 t bug’latilgan namlikka yoqilg’i sarfi, kg..............330 
1 t bug’latilgan namlikka elektr energiya
sarfi, kVt soat........................................................66 
Gabarit o’lchamlari, mm..............................5100x6000x18720. 
28-rasm. Shaxtali ДСП-32 quritgichi. 
1-bunker, 2-quritish zonasi, 3, 9-tuynuk tokchalar, 4-quritish agenti uchun ventilyator, 5-sovuq havo 
uchun ventilyator, 6-qabul qilish bunkeri, 7-gaz uchun kamera, 8-ostki sovitish zonasi, 10-shaxta 

---