0‘zbekiston milliy ensiklopediyasi: Davlat ilmiy nashriyoti Toshkent 2005

1-jadval 
O ‘zbekiston Respublikasida tokzorlar maydoni, hosildorlik va yalpi hosil (barcha 
toifadagi xo‘jaliklar; 
2005.14.01 gacha bo‘lgan ma’lumot) 
Viloyatlar
Tokzorlar maydoni, ming ga
Hosildorlik
s/Ra
Yalpi hosil 
ming t.
Jami
Hosilga kirgani
Qoraqalpog„iston
Respublikasi
0,4
0,4
47,3
1,6
Andijon
5,0
3,5
53,0
18,5
Buxoro
9,2
8,1
118,5
95,9
Jizzax
5,2
4,1
25,4
10,4
Navoiy
4,3
4,1
69,1
28,5
Namangan
12,5
10,7
44,1
47,1
Samarqand
31,6
27,3
67,4
184,1
Sirdaryo
1,4
1,1
43,5
5,2
Surxondaryo
15,1
12,0
30,8
37,0
Toshkent
14,7
10,9
61,5
66,8
Farg„ona
5,4
4,6
80.4
37,0
Xorazm
1,7
1,4
96,8
13,6
Qashqadaryo
9,6
7,8
40,4
31,9
Respublika bo'yicha
116,1
96,0
60,2
577,6
Umumiy tokzorlarning 70% dan ko„prog„i Samarqand, Surxondaryo, T oshkent, 
Namangan 
viloyatlarida 
joylashgan. 
Garchand 
hosildorlik 
Buxoro, 
Xorazm, 
Farg'ona, Navoiy viloyatlarida bir qadar yuqori hisoblansada, qolgan viloyatlarda 
talab darajasidan hali ancha past. Aholining uzum va uzum mahsulotlariga bo'lgan 
ehtiyojini qondirishdan ancha uzoq. Zamon tabobati nuqtai nazariga koia har yili 
aholi jon boshiga kuniga o„rtacha 300-400g xo„l meva iste‟mol qilinishi lozim. 
Buning uchun uzum hosildorligini 100-120 s/ga ga oshirish sohibkorlar oldida 
turgan 
muhim vazifalardan biridir. Bu esa uzumchilik bilan shug„ullanuvchi 
viloyat, tuman, xo„jaliklarning tuproq-iqlim va iqtisodiy sharoitlariga, navlarni 
to„g„ri tanlash va joylashtirishga, tokni o„stirish va parvarish qilish usullarini ilmiy 
va ilg„or tajribalar asosida olib borish kabi muhim omillarga, shuningdek, soha 
bo„yicha bilim doirasi keng, omilkor kadrlarga bogiiq. Bu borada dala hovli, 
tomorqa yerlarida tok o„stirish bilan shug'ullanuvchi, ijara asosida ishlovchi 
sohibkorlar ham o„zlarining munosib hissalarin i qo„shishlari mumkin. 
O'zbekistonda 
bog„dorchilik 
va 
uzumchilikni 
rivojlantirishda 
akademik 
R.R.Shreder 
nomidagi 
Bog„dorchilik, 
uzumchilik 
va 
vinochilik 
ilmiy-ishlab 
chiqarish 
korporasiyasi, 
uning 
viloyatlardagi 
filiallari, 
O„zbekiston 
o„simliksh uno slik ilmiy tadqiqot instituti, T oshkent, Samarqan d qishloq 
12 

---

xo„jaligi oliy o„quv yurtlarining soha kafedralari, shuningdek, mamlakatimizda 
bog„dorchilik va uzumchilikni rivojlantirishga katta xissa qo„shgan olimlar - 
0„zbekiston 
Qishloq 
xo'jaligi 
fanlar 
akademiyasining 
akademigi, 
Mehnat 
Qahramoni Mahmud Mirzaevich Mirzaev, qishloq xo„jaligi fanlari doktorlari, 
professorlar Aleksandr Mixayilovich Negrul, Mixail Sergeevich Juravel, Arkadiy 
Andreevich 
Ribakov, 
Mixail 
Mixailovich 
Kuznesov, 
Kirill 
Vladimirovich 
Smirnov, Serafima Andreevna Ostrouxova, qishloq xo„jaligi fanlari nomzodi 
Vladimir Ilich Gorbach, shuningdek, 0„zbekistonda xizmat ko„rsatgan agronom, 
Mehnat 
Qahramoni, 
mashhur 
sohibkor 
Rizamat 
ota 
Musamuhamedov 
va 
boshqalarning xizmati katta. Ular tomonidan meva va uzumning bir qancha navlari 
yaratilib, mevali o'simlikiar va tok o„stirish va ularni parvarish qilishning ilmiy va 
ilg„or tajribalar asosida takomillashtirilgan usullari ishlab chiqarishga tadbiq 
etilgan. 
0„zbekiston Respublikasining kadrlar siyosati talablaridan kelib chiqqan holda 
izlanuvchan, yetuk va davr talablariga javob beradigan kadrlarni yetishtirish 
qishloq xo„jaligi oliy va o'rta maxsus o„quv yurtlari oldida turgan dolzarb 
vazifalarda n biridir. 
1.