1-amaliy Vaqtinchalik va doimiy omborxonalarni turlari, tuzilishi va o‘lchamlari. Darsning maqsadi

2-vazifa. Quyidagi miqdordagi sabzavotlarni saqlashga joy-lashtirish uchun uyumlar 
miqdorini aniqlang: 
a) 500 tonna kartoshka uchun, agar uyum balandligi 0,9 m, eni 1,2 m, uzunligi 20 m ; 
b) 200 tonna karam uchun, agar uyum balandligi 1,0 m, eni 1,6 m, uzunligi 1 m ; 
v) 300 tonna sabzi uchun, agar uyum balandligi 0,8 m, eni 1,2 m, uzunligi 10 m bo’lsa. 
g) yuqoridagi a, b, v vazifalarga javob topilgandan so’ng, ular jamlanadi, uning yig’indisi sof 
uyumlar maydonini ko’rsatadi, ya’ni 75% ni tashkil etadi. 
Uyumlarning umumiy maydonini aniqlashda ular orasida oraliqlar (2 m) va asosiy yo’llar (5 
m) inobatga olinadi, ular umumiy maydonning 25 foizni tashkil etadi. 
Hisoblash: uyum hajmi quyidagi formulalar yordamida echiladi: 
a) chuqursiz uyum uchun: 
2
)
1
(



у
Б
Э
Х
b) chuqurli uyum uchun: 
2
)
1
(



у
Б
Э
Х
Qu
1
E
1
Ch
1
bu erda: 
u – uyum uzunligi, m 
E – uyum eni, m 
B – uyum balandligi, m 
Ch – uyum chuqurligi, m
u
1
E
1
Ch
1
– mos holda uyum chuqurchasining uzunligi, eni va chuqurligi, m 
Sabzavotlarni uyum va xandaqlarga joylashtirish. Uyum va xan-daqlar juft qatorlab 
joylashtiriladi, ular orasida 6-8 m kengli-gida va ikki uyum yoki xandaq orasida 4-6 m yo’l 
qoldiriladi. Vaq-tinchalik ombor kvartallari orasida yo’l kengligi 8-10 m (16-rasm). 
Uyumlar eni 1,5-2 m, uzunligi kartoshka uchun 10-20 m, sabzi uchun 3-7 m bo’ladi. Uyum 
balandligi uning kengligi yoki burchagi-ning tabiiy qiyaligiga bog’liqdir. Kartoshkada u 40-45
0
ga 
teng . Chidamli ildizmevalilar uchun janubiy va g’arbiy tumanlarda uyum kengligi 1 dan 2 
metrgacha, balandligi esa 0,5- 0,8 m; markaziy va shimoliy tumanlarda uyum kenligi 1,5-20 m, 
balandligi esa 1 m bo’ladi. 

---

16-rasm. Uyumlarning vaqtinchalik ombor maydonida joylashtirilishi 
Karamni oziq-ovqat maqsadida janubiy va g’arbiy tumanlarda kengligi 1 m va 0,5-0,7 m 
balandlikda, markaziy mintaqada keng-ligi 1,5-2 m, balandligi 1 m uyumlarda saqlanadi.