1. Analog signal va raqamli axborot Raqamlashtirish va raqamli axborot xizmati tushunchasi Axborot

Takrorlash uchun savollar 
1. Adabiyotlarni qanday identifikatsiyalanadi? 
2. RFID nima? 
Uyga topshiriq 
Adabiyotlarni identifikatsiyalashni o’rganish 

---

6 Mavzu: Matn ko'rinishidagi axborotlarni raqamlashtirish. Matnni tanish 
dasturlari. Matn tahrirlagichlari 
Reja: 
1. 
Matn ko'rinishidagi axborotlarni raqamlashtirish 
2. 
Matnni tanish dasturlari
FineReader dasturining asosiy vazifasi ma`lumotlarni skaner qilish, undagi ob`ektlarni 
aniqlash, tahrirlash va uzatishdir. Skanerlangan ma`lumotlar turlicha bo`lishi mumkin. 
Bu ma`lumotlarni ob`ekt deb olsak ularni aniqlash va tahrirlashda FineReader 
dasturidan foydalanamiz. Ob`ekt sifatida olingan ma`lumotlar oddiy matn, rasm, sxema 
yoki jadval ko`rinishida bo`ladi. 
FineReader dasturining avfzalligi shundaki u turli ob`ektlarni aniqlay va bir – biridan 
ajrata oladi. Ob`ektlar aniqlangan so`ng uni Office dasturlaridan biriga uzatish imkoni 
ham mavjud. FineReader dasturini ishga tushirish uchun (albatta dastur o`rnatilgan 
bo`lishi shart) «Pusk» menyusining «Programmi» bo`limiga kirib ABBYY FineReader 
Corporate Edition buyrug‘ini tanlaymiz. 
FineReader dasturi oyna ko`rinishini 4 qismga ajratamiz: 1. Menyular satri – u fayl, 
pravka, vid va boshqa menyulardan tashkil topgan bo`lib, tarkibida dastur bilan ishlash 
uchun mo`ljallangan (yangi paket ochish, xotirada saqlash, skanerlash, uzatish va 
boshqa ko`plab) buyruqlar mujassamlashgan 
2. Uskunalar oynasi – bir nechta uskunalardan tashkil topgan bo`lib, menyu tarkibiga 
kirgan buyruqlarni tezda bajarish uchun oynaga alohida chiqarib qo`yilgan. Ushbu 
uskunalardan foydalanib yangi oyna ochish, ob`ektlarni 900 chapga yoki o`ngga burish, 
skaner qilishda tilni tanlash, skaner qilish, undagi ob`ektlarni aniqlash, ma`lumotlarning 
xatoliklarini tekshirish, uzatish va boshqa shu kabi amallarni bajarish mumkin
3. Skanerlangan ob`ektlarning eskizlari (4-rasm) – bunda skanerlangan ma`lumotlar bet, 
yan`i eskiz ko`rinishida oynaning chap qismida hosil bo`ladi. Shu erdan turib ixtiyoriy 
betga o`tish, bir nechta betlarni belgilab olish, undagi ob`ektlarni aniqlash va boshqa 
amallar bajariladi. eskizda tanlangan bet dasturning asosiy ishchi oynasida kattalashgan 
holda hosil bo`ladi va undagi ob`ektlarni taxrirlash imkoni tug‘iladi . 
4. Asosiy ishchi oyna – unda skanerlangan ma`lumot hosil bo`ladi. Oynada ichki 
uskunalar paneli mavjud bo`lib, ular yordamida ma`lumotlarni turli ko`rinishlari (tekst, 
rasm, jadval) belgilab olinadi va ob`ekt sifatida aniqlanadi. Buning uchun ma`lumotga 
mos ob`ekt turi tanlanadi. Masalan ma`lumotimiz tekst bo`lsa uskunalar panelidan 
yashil rangdagi T harfini tanlab ishchi oynadagi tekst ajratilib belgilanadi. Shu tarzda 
skanerlangan barcha betlardagi ma`lumotlarni eskizlar oynasidan tanlab, undagi 
ob`ektlarni asosiy ishchi oynada uskunalar paneli yordamida ajratib belgilab chiqiladi