1 Davlat va huquq nazariyasining predmetini

35. Jamiyat taraqqiyotida qadimgi jamoa tuzumi eng uzoq davrni o‘z ichiga oladi. Insonlar to‘da-to‘da bo‘lib yashay boshlagandan to ilk davlatchilik vujudga kelgunga qadar 100 ming yillab vaqt o‘tgan. Ishlab chiqarish qurollarining soddaligi ishlab chiqarish samaradorligiga bevosi- ta ta’sir ko‘rsatgan. Urug‘chilik tuzumining eng muhim xususiyati bo‘lib, kishilarning o‘zaro uyushganligi hisoblanadi. Qadimgi odamlarning turmushi va ongi jamoatchilik, aniqrog‘i, tabiiy jamoatchilikka asoslangan. Bunday turmush tarzida alohidalik, shaxs o‘zboshimchaligiga o‘rin bo‘lmagan. Jamoa — inson ongi shakllanadigan va rivojlanadigan, dunyo to^risida- gi qarashlar, tajriba va bilimlar asta-sekinlik bilan hosil bo‘ladigan va ijti- moiylashuvning an’anaviy shakllari orqali guruhning har bir a’zosiga yetkaziladigan tabiiy soha hisoblangan.

36. Ижтимоий нормалар ўзлаштирувчи хўжаликнинг мавжуд бўлиши
ва уруғни давом этишини таъминлаган, озуқани топишнинг муайян
усулларини тартибга солган ва оила-никоҳ муносабатларини
мустаҳкамлаган. Адабиётларда ушбу нормалар мононормалар деб
аталади. Улар жамиятдаги инсонларнинг асосий манфаати – яшаш учун
курашишини ифода этган. Ушбу манфаат табиат кучларига, турли
хавф- хатарга қарши туриш учун жамиятдаги кучларни бирлаштирган

37.

38. Diniy nazariya. Diniy (teologik) nazariya (yunoncha theos — xudo, logos — tushuncha, ta’limot, xudo to‘g‘risidagi ta’limotni anglatadi. Diniy ta’limotlar davlat va huquqning vujudga kelishi to‘g‘risidagi ilk ta’limotlardir. Davlatchilik va huquq shakllanishi bilan, uni diniy, ilohiy tarzda tushunish yuzaga kelgan. 1) Diniy nazariya. Diniy (teologik) nazariya (yunoncha theos — xudo, logos — tushuncha, ta’limot, xudo to‘g‘risidagi ta’limotni anglatadi. Diniy ta’limotlar davlat va huquqning vujudga kelishi to‘g‘risidagi ilk ta’limotlardir. Davlatchilik va huquq shakllanishi bilan, uni diniy, ilohiy tarzda tushunish yuzaga kelgan.


39. Davlatning yana bir muhim belgisi — ommaviy-siyosiy hokimiyatning