1-ilova o‘zbekistonrespublikasimaktabgachata’limvazirligi

X bob. Resursta’minoti

Boshlang‘ichta’limgabolalarnimajburiybiryilliktayyorlashbo‘yichaguruhlarningresurslita’minoti¹⁵-bu 6-7 yoshlibolalarnitarbiyalashvao‘qitish, rivojlantirishningsamaralimetodlarinio‘zlashtirayotganpedagoglaruchunmo‘ljallangan “Ilmyo‘li” namunaviydasturiningo‘quv-metodikqismidir.

ResurslimateriallarningmazmuniO‘zbekistonRespublikasidailkvamaktabgachayoshdagibolalarningrivojlanishigaqo‘yiladiganDavlattalablaribilan, shujumladan, maktabgachata’limtashkilotlariingamaliyotchi-pedagoglariningxohish-istaklarigamosholdashakllantirilganvapedagoglarningishiuchunengdolzarbmavzularniyoritibberadi:
^5 “Ilmyo‘li” Variativdasturiga 1-ilova, «Boshlang‘ichta’limgabolalarnimajburiybiryilliktayyorlashbo‘yichabittaguruhningmoddiy-texnikasoslarvata’limiy-didaktikmateriallarbilanjihozlashme’yorlari».
bolalardaxavfsizxulq-atvorko‘nikmalarinirivojlantirish, ota-onalarbilanishlash, bolaningyutuqlarinikuzatishvabaholashhamdaboshqashukabilar.
Maktabgachata’limsohasidamilliyvaxorijiymutaxasislarningtajribalari 6-7 yoshlibolalarningrivojlanishi, tarbiyalanishivao‘qitilishiuchuno‘zdasturlariishlabchiqiladigan, boshlang‘ichta’limgamajburiyyilliktayyorgarlikbo‘yichaguruhlartashkiletilganyokitashkiletilishikutilayotganO‘zbekistonRespublikasidagimaktabgachata’limvaumumta’limtashkilotlariningpedagoglarigayordamberishgasafarbaretilgan.

XI bob. Ilovalar

1-ilova. Bolalarniboshlang‘ichta’limgamajburiyyilliktayyorlashbo‘yichaguruhlardaishlovchipedagoglaruchuntavsiya

O‘zbekistonRespublikasiVazirlarMahkamasining 2018 yil8 dekabridagi “Boshlang‘ichta’limgabolalarnimajburiybiryilliktayyorlashgabosqichma-bosqicho‘tishbo‘yichachora-tadbirlarhaqida”gi999-sonliqaroribilanmosholdamaktabgachata’limtiziminikelgusidatakomillashtirish, sog‘lom, faol, to‘larivojlangan, ijtimoiymoslashganbolashaxsinishakllantirish, shuningdek, boshlang‘ichta’limgabolalarningsifatlitayyorgarligivakelgusidagimuvaffaqiyatlio‘quvfaoliyatigashart-sharoitlarniyaratishmaqsadlaridarespublikaningbarchaxududlaridabosqichma-bosqichtarzda 6-7 yoshliboshlang‘ichta’limgabolalarnimajburiyyilliktayyorlashguruhlaritashkiletiladi.
Mazkurguruhlardabolalarhartomonlamarivojlanadilar. Maktabgachata’limtashkilotilaridamaktabgachata’limbilanqamrabolinmaganbolalarbilanishlashborasidaharqandayyangiishkabima’lumbirqiyinchiliklargaduchkeladi.
“Ilmyo‘li” variativdasturimualliflaritomonidanmulkchilikshaklidanqat’iynazarbarchamaktabgachata’limtashkilotlarida 6-7 yoshlibolalarniboshlang‘ichta’limgabolalarnimajburiybiryillikto‘lovsiztayyorlashbo‘yichaguruhlardagipedagogikjarayonnito‘laqonliravishdatashkiletishgayordamberadiganmetodiktavsiyanomalarishlabchiqilgan.
SHuniko‘zdatutishkerakki, maktabgachata’limqamrabolinganvamaktabgachata’limtashkilotlarigaqatnamaganbolalarningrivojlanishdarajasisezilarliravishdafarqlanadi. Aynanmanashuninguchunhamkelgusibarchaishlarasosigaharbirtarbiyalanuvchiningindividualqirralarivaintelelktualimkoniyatlarisinchiklabo‘rganilishiqo‘yilishizarurbo‘ladi.
Eslatibo‘tamizki, o‘qitishvatarbiyalashtizimihammaktabgachata’limtashkilotida, hamoiladabolalarfaoliyatiningistalganturiko‘rinishida, shujumladan, o‘quvmashg‘ulotlaridao‘yinlardanfoydalanishnegizidaolibborilishilozim.
6-7 yoshlibolalarningo‘qitilishinitashkiletishmazkurguruhlardaindividual, hamkorlikdagimashg‘ulotlaryokirivojlanishmarkazlaridakichikguruhlarbo‘yichadidaktikvarollio‘yinlar, kuzatishlar, tajribaqilishshaklidaolibborilishimumkin.
Pedagoglarnidasturvazifalarisoddalashtiriladiganvaharbirkichikguruhdagibolalardifferensiyalanmaydiganvaziyatlardaamaldauchrabturadiganxatoliklardanehtiyotbo‘lishlarinita’kidlabo‘tamiz. Bundayvaziyatlardayuqorimahoratvako‘nikmadarajasigaegabo‘lganbolalardadasturtalablarningpasaytirilishiulardagiqobiliyatlarnisun’iyravishdapasaytiradi, mashg‘ulotgayokio‘yingaqiziqishningyo‘qolishigaolibkeladi. Pastoqdarajadagimahoratvako‘nikmalargaegabolalaresamurakkabvazifalarniuddalayolmayqoladilarvaularhamberilganvazifalarnibajarishgaqiziqishlariniyo‘qotadilar.
Bolaningindividualo‘zigaxosliklarinibilishpedagoglargao‘qitshnimuvaffaqiyatlitashkiletishgaimkonberadi, harbirbolarivojlanishiningdarajasinianiqlashesadiagnostikmashqlaryordamidaamalgaoshirilishmumkin. Bundabittaboladanutqmahoratiyuqori, boshqasidaesatasviriymahoratpastbo‘lishimumkin, bularnibolalarbilanishlashdae’tiborgaolmaslikmumkinemas.
O‘qitishjarayoniniboyvaturli-tumano‘yinlardunyosibilanuyg‘unlashtirishbujarayonnimazmunlivaqiziqarliqiladi, istalgan, hattobolaningnuqtai-nazaridanbefoydao‘quvtopshiriqlarinibajarishesaqiziqarlivafoydalibo‘libqoladi.
O‘qitishjarayonigao‘yinlarningkiritilishibolalardataklifetilayotgano‘quvmazmuniniegallashistaginiuyg‘otadi, o‘quvfaoliyatimotivatsiyasiniyaratadivaolingannatijalardanfaxrlanishimkoniniberadi.
Ravshanki, ota-onalarpedagoglarningbirinchiyordamchilaribo‘lishlarikerak. O‘zaroyordamsizvabir-biriniqo‘llab-quvvatlashlarsizbolanito‘laqonlirivojlantirishvazifasinibajarishmushkuldir. Ota-onalargakishishaxsiningbutunkelgusihayotidavomidagirivojlanishiasoslarinita’minlovchibosqichsifatidamaktabgachabo‘lgandavrningahamiyatini, qadr-qimmatinivanoyobliginitushuntirishzarurbo‘ladi.