1. kirish nazariy materiallar reja

Uzum boshlari er sathidan ko‘tarilgan 
– sifat yaxshiroq. 
O‘rinbosar novdalardan kuchli novdalarni rivojlantirish kerak. 
O‘rinbosar novdalarnig tepasidagi novdalarni kesish va chilpish kerak. 

---

15 
Mavsum oxiri – barcha novdalar pishgan; boshlang‘ich kesishni qilishga tayyor. 
Ko‘mishdan oldin eski novdalarni kesib tashlash kerak. 
Ko‘mishga tayyor 
Xulosa qilib shuni aytish mumkinki: 
– yuqori hosil olish uchun: 
– qatordagi bo‘sh joylardan oqilona foydalanish; 
– quyosh nurining tushishi, havo aylanishining oshishi va oktyabr-noyabr 
oylariga borib novdalar yaxshilab pishishi-ni ta’minlash uchun to‘g‘ri kesishni yo‘lga 
qo‘yish; 

---

16 
– g‘ovlab ketishini oldini olish uchun yozda mavsum boshida chilpish ishlarini 
amalga oshirish ahamiyatga molikdir. 
Simbag‘azlardagi toklar: 
Oldingi bo‘limlarda keltirilgan simbag‘azlarning afzalliklariga qo‘shimcha
o‘laroq quyidagilarni sanashimiz mumkin: 
– simbag‘azlar tokning o‘sishiga va mevasiga ko‘proq joy ta’minlab bera oladi; 
– Hosil imkonini yanada oshiradi; 
– Meva sifatini oshiradi; 
– Boshqarish va agrotexnik tadbirlarni amalga oshirish qulay. 
Simbag‘azlardagi toklarni to‘g‘ri tarbiyalash ikki xil usulda amalga oshirilishi 
mumkin: 
– surxni kalta kesish (Toyfi, Husayni) 
– surxni uzun kesish (Kishmishlar). 
Toklarni rivojlantirish va tarbiyalash er tok bilan bir xil bo‘ladi faqatgina toklar 
etilgandan ya’ni hosilga kirgandan keyin kesish er tokdan farq qiladi 
Surxni kalta kesish 4–6 kurtak (Toyfi, Husayni)-novdalarni tik tarbiyalash (I-
shaklidagi simbag‘azlar). 
 
To‘rtala novdadagi ikkilamchi novdalarni kesib tashlang.