1-Ma’ruza: Morfologiya haqida umumiy ma’lumot. Ot. Otning leksik-grammatik xususiyatlari Dars rejasi

Son tahlili namunasi 
1. So`rog`i.  
2. Butun yoki kasrligi. 
3. Ma’no turi.
4. Hisob so`zi bor-yo`qligi. 
5. Otlashgan yoki otlashmaganligi.
6. Tuzilish turi.
7. Gapdagi sintaktik vazifasi. 
Takrorlash uchun savollar 
1. Qanday so`zlarga son deyiladi? 2. Sonning nomini bildiradigan sonlar qanday 
qo`shimchalarni olishi mumkin? 3. Narsa-buyumlarning son-sanoјini bildiradigan 
sonlarni so`zlarga boјlab 5 ta misol keltiring. 4. Sonlar qanday raqamlar bilan 
ifodalanadi? 5. Nutqimizda tez-tez qo`llanadigan 23 ta sodda sonni birma-bir 
sanang. 6. Eskirgan sonlarga misol keltiring. 7. Butun va kasr sonlarning o`zaro 
farqini tushuntiring. 8. Kasr sonning turlari haqida gapiring. 9. Aralash sonlar haqida 
gapiring. 10. Miqdor sonlar haqida gapiring. 11. Hisob so`zlarining ma’no guruhlari 
haqida gapiring. 

---

4-Ma’ruza: Olmoshning ta’rifi va leksik-grammatik xususiyatlari 
 
Reja : 
1. Olmoshining ma’no turlari:
1) Kishilik olmoshlari; 
2) Ko’rsatish olmoshlari; 
3) So’roq olmoshlari; 
4) Belgilash olmoshlari; 
5) Bo’lishsizlik olmoshlari; 
6) O’zlik olmoshi; 
7) Gumon olmoshlari. 
2. Olmoshlarning tuzilish jihatdan turlari. 
 
 
Gap ichida ot, sifat, son, ravish, ba’zan so`z birikmasi va gap o`rnida qo`llana 
oladigan, aniq lug`aviy ma’noga ega bo`lmagan so`z turkumi olmosh deb ataladi: 
1) ot o`rnida: Karim juda quvondi, chunki u o`z orzusiga erishgan edi. 2) sifat 
o`rnida: Kechagi kitobingni berib tur, men shu kitobdan misollar olmoqchiman. 3) 
son o`rnida: Menda ikkita qalam bor, senda nechta bor? 4) ravish o`rnida: Men 
bugun ketaman, sen qachon ketasan? 5) so`z birikmasi o`rnida: YOmon so`z bosh 
qozig`idir, shunday so`zni gapirmagan ma’qul. 6) gap o`rnida: Sen mehnat qilishni