1-ma’ruza: sifat. Uning o‘ziga xos ma’nosi, morfologik xususiyatlari, sintaktik vazifalari. Belgini darajalab ko'rsata olishi sifat darajalari: oddiy, qiyosiy vaorttirma daraja. Sifatlarning otlashishi. Sifat


Download 23.88 Kb.
bet3/7
Sana03.11.2023
Hajmi23.88 Kb.
#1743983
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Darajalari oddiy, qiyosiy vaorttirma daraja. Sifatlarning otlas-fayllar.org

2. Ohang usul: Тarkibidagi birinchi yoki ikkinchi unlini cho‘zish yo‘li bilan:

achchiq — a:chchiq, uzun — u:zunchiroyli — chiro:yli kabi;

3. Leksik usul: Sifat oldidan juda, eng, bog’oyatda, g‘oyat, nihoyatda, behad
singari so‘zlarni qo‘shish yo‘li bilan: yaxshi-juda (behad, g‘oyat, nihoyatda) 
yaxshi kabi.

1. Hamma yoq top-toza. 2. Yomg‘irda cho’ milgan ko‘z ilg‘amas ulkan bog‘, 

qizil qum sepilgan xiyobonlar, hilol va yulduz shaklidagi gulzorlar yanada 

go‘zalroq, yanada so‘limroq ko'rinardi. 3. Dunyoda eng orzumand xalq o‘zbek 

bo‘lsa ajabmas. 4. Onamning ismi Enaxon, nihoyatda ko‘ngilchan, zahmatkash 

ayol 
4) Ozaytirma darja: Belgining me’yordan kam ekanligini bildiruvchi shakl 
sifatning ozaytirma daraja shakli hisoblanadi.
1) Leksik usul: sifat oldidan sal, picha, ozgina, xiyol, biroz kabi so‘zlarni 
keltirish yo‘li bilan: to‘la — sal to‘la, achchiq — ozgina achchiq;
2) Sintaktik usul : sifat oxiriga — roq, — (i)sh, (i)mtir qo‘shimchalarini 
qo‘shish orqali: sariq— sariqroq (sarg‘ish, sarg‘imtir) kabi.
Bular ichida — roq qo‘shimchasi biroz, sal, ba’zan nim, och so‘zlari bilan 
sinonim bo‘lib keladi. Shuning uchun ularni ko‘pincha birining o‘rnida
ikkinchisini qo‘llash mumkin bo‘ladi. Masalan, qizilroq — sal qizil, biroz qizil, 


och qizil kabi.

1. Shamning qizg‘ish shu’lasi kulbaga fayz berib turar edi. 2. Maxsum 

kichkinagina, ozg‘in, siyrak soqoli-yu qop-qora yuzidan yoshini chamal- ab 

bo'lmaydigan bir odam edi. 3. Shunda ulg‘aydi bo‘yi, Ko‘ring bo‘ldi yigitcha. 

Vazmin, tiyrak, chaqnoq ko‘z, Sarg'ish soch-u oppoq yuz. 


Download 23.88 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling