1. Masalaning nazariy aspektlari Lotinlashtirish harakatining qisqacha tarixi


Сеидова В. История Азербайджанского алфавита -


Download 365.5 Kb.
bet20/21
Sana03.12.2023
Hajmi365.5 Kb.
#1801499
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21
Bog'liq
1447865310 62403

Сеидова В. История Азербайджанского алфавита - http://www.azfreespeech.org/cgi-bin/e-cms/vis/vis.pl?s=001&p=0034&n=000026&g=

1 Isayev M.I. Yazikovoe stroitelstvo v SSSR. –M., 1979, s. 50-51.

 Sho'rolar hukmi ostidagi O'zbekitonda bu xususda borgan munozaralar sobiq SSSRda repressiyalar boshlangan davrga (1927-29) to'g'ri kelgani uchun arab alfaviti tarafdorlari to'g'ridan–to'g'ri dushman deb e'lon qilingani va ularning fikri aytarli e'tiborga olinmagani ma'lum. Shu tufayli Ozarboyjonda 20-yillar boshida yuz bergan bahslarda ilgari surilganfikr-munozaralar ro'yi-rost aytilgani jihatidan ham diqqatga sazovordir, bundan keyingi barcha bahslarda rasmiy nuqtai nazarni maqtash, boshqa qarashlarni ayovsiz tanqid va "fosh qilish" tendensiyasi kuchli bo'lgan. Bunday "bahslar"da, tabiiyki, ob'ektivlikdan yiroq fikrlar bayon etilgan.

1 Agazade F., Karakashli K. Ocherk po istorii razvitiya dvijeniya novogo alfavita i yego dostijeniya. –Kazan, 1928, s. 58 i dalee.

2 Agazade F., Karakashli K. Ocherk po istorii razvitiya dvijeniya novogo alfavita i yego dostijeniya, s.60

 Bu masalada Germaniya istisnodir. Mazkur mamlakatda GDRning tarixi va atigi 45 yil yashagan bu "sotsialistik nemis davlati"ning hayot tarzi sinchiklab o'rganilmoqda – J.E.

1



2


1


2


1


3


1.

2 http://www.xserver.ru/user/mirrv/

1 http://history.studentu.ru/referats/69333/

1 АГАМАЛЫ-ОГЛЫ С.А. Культурная революция  и  новый  алфавит // Культура и письменность Востока, 1928, книга III, с. 3-9 -http://www2.unil.ch/slav/ling/textes/Agamaly28.html

2 Сахарных Д.М. Латинизация: очерк из истории удмуртской письменности // Евразийское пространство глазами молодых, или новое поколение о… Альманах школы молодого автора. М., “Наталис”, 2002, c. 97-10.

3 Misol uchun qarang: Азимова Д. Культурная революция в Узбекистане. –Ташкент, 1978 (bibliografiya mavjud)

1 Baldauf I. Schriftreform und schriftwechsel bei den muslimischen Russland- und Sowjetürken (1850-1937). – Budapest: Akademiai Kiado, 1993, pp.387-389.

2 Qarang: Агамалы-Оглы С., Неотложные нужды тюрко-татарских народов, Баку, 1925; Ага-Заде Ф., История возникновения и проникновения в жизнь идей нового тюркского алфавита в АССР, Баку, 1925; «Новый Восток», Москва, 1925, кн. X—XI (статьи Агамалы-Оглы, Тюрякулова, Л. Жиркова, Н. Яковлева); В борьбе за новый тюркский алфавит, Сб. статей С. Агамалы-Оглы [и др.], под общ. ред. М. Павловича, М., 1926; Первый Всесоюзный тюркологический съезд 26 февр. — 5 марта 1926 (Стенографический отчет), Баку, 1926; Стенографический отчет второй конференции по просвещению горских народов Сев. Кавказа, Ростов н/Д., 1926; Агамалы-Оглы С., В защиту нового тюркского алфавита, Баку, 1927; Его же, Две культуры (Из впечатлений от поездки по Средней Азии), Баку, 1927; Стенографические отчеты: первого пленума ВЦК HTA, М., 1927; второго пленума, Баку, 1929; третьего пленума, Казань, 1928; четвертого пленума, [Л.], 1931; пятого пленума, М., 1932; Язык и письменность народов СССР, Стенографический отчет I Всес. пленума Научного совета ВЦК НА, под ред. К. Алавердова, С. Диманштейна [и др.], М., 1933; Материалы I Всеросс. конференции по развитию языков и письменности народов Севера, под ред. Я. П. Алькора (Кошкина) и И. Д. Давыдова, М. — Л., 1932; Журнал «Культура и письменность Востока», кн. I—X, М., 1928—1931; Журнал «Революция и письменность», М., 1931—1932; Сборники «Письменность и революция», I—II, М. — Л., 1933; Сухотин А., К вопросам алфавитной политики, «Просвещение национальностей», 1930, № 4—5; Яковлев Н., Итоги унификации алфавитов в СССР, «Советское строительство», 1931, № 8 (61); Его же, Некоторые итоги латинизации и унификации алфавитов в СССР // «Революция и письменность», 1932, № 4—5 (14—15); Алфавит Октября. Итоги введения нового алфавита среди народов РСФСР. Сб. статей под общ. ред. Н. Нурмакова, изд-во «Власть советов», М. — Л., 1934 (ЦК НА при Президиуме ВЦИК).



3 Arabic or Latin? Reform for the Price of a Battleship - http://www.azeri.org/Azeri/az_english/81_folder/81 articles/81_turkology_congress.html

1 Baldauf I. Schriftreform und schriftwechsel bei den muslimischen Russland- und Sowjetürken (1850-1937). – Budapest: Akademiai Kiado, 1993, pp.391-392;

1 Тезисы методологического сектора НИЯЗ. Принципы унификации алфавитов» // Революция и письменность, 1-2 (11-12), 1932, с. 91-95 - http://www2.unil.ch/slav/ling/textes/Tezisy32.html. Bu tezislar aslida Kremlning rasmiy pozitsiyasi ekanligini sezish qiyin emas. Shu sababli keyinchalik mahalliy shovinizm va panmillatchilik ko'plab milliy ziyolilarga ayblov sifatida tirkaldi (O'zbekistonda – burjua millatchishi va panturkist tamg'alari ostida).



2 Ushbu manbaga diqqat eting: Яковлев Н.Ф. Вопросы алфавита в связи с социальными и культурными условиями существования тюркских национальностей и проблема установления системы письма - http://www.tatar-history.narod.ru/alfavit.htm



3 Яковлев Н.Ф. Вопросы алфавита в связи с социальными и культурными условиями существования тюркских национальностей и проблема установления системы письма - http://www.tatar-history.narod.ru/alfavit.htm



1 Яковлев Н.Ф. Вопросы алфавита в связи с социальными и культурными условиями существования тюркских национальностей и проблема установления системы письма - http://www.tatar-history.narod.ru/alfavit.htm



2 Яковлев Н.Ф. Ko'rsatilgan asar.
Sovetlarning 1924-25-yillarda amalga oshirgan milliy chegaralanish kampaniyasi tufayli vujudga kelgan ittifoqdosh va muxtor Turkiy jumhuriyatlarni muallif aytgan "o'z taqdirini o'zi belgilash" natijasi deb bo'lmaydi, albatta –
Download 365.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling