1-mavzu. Falsafaning fan va dunyoqarashga doir mohiyati Reja

Falsafiy bilimning tuzilishi.  
Falsafiy bilimning muhim tarkibiy qismlari:

Ontologiya – mavjudlik, borliq haqidagi bilim; 

Gnoseologiya (boshqa bir terminologiyaga ko`ra – epistemologiya) – bilish nazariyasi; 

Mantiq -

Ijtimoiy falsafa – jamiyat haqidagi ta`limot; 

Etika – axloq haqidagi ta`limot; 

Estetika -

Aksiologiya - qadriyatlar haqidagi ta`limot; 

Falsafiy antropologiya – inson haqidagi ta`limot

Prakseologiya – insan faoliyati haqidagi ta`limot va boshqalar.

Yana bir yangi va o`ta muhim sohasi – globallashuv va u yuzaga keltirayotgan global 
muammolar falsafasi paydo bo`ldiki, uni o`rganish ham foydadan xoli bo`lmaydi.
Falsafaning yangi sohalari.
Ammo falsafa o`zining birinchi ma`nosida – «donolikni sevish» sifatida, haqiqatning 
tagiga etish usuli sifatida, jon holati sifatida va nihoyat, dunyoqarashning alohida shakli 
sifatida insoniyat turguncha mavjud bo`ladi.

---

Falsafaning asosiy masalalari.  
«Falsafaning asosiy masalasi»ni ta`riflashiga ikki jihat alohida ajralib turadi.
Birinchi jihat moddiylik va ideallikning o`zaro nisbatiga tegishli. Savol shunday qo`yiladi: 
«Materiya birlamchimi yoki ruh (ong)mi?» yoki, «Tafakkur va borliqning nisbati masalasi butun, 
ayniqsa, eng yangi falsafaning buyuk asosiy masalasidir».
Ikkinchi jihat birinchi jihat bilan uzviy bog`liq bo`lib, quyidagicha ta`riflanadi: «Dunyoni bilish 
mumkinmi?» Boshqacha aytganda: «Biz haqiqiy dunyo haqidagi o`z tasavvurlarimiz va 
tushunchalarimizda borliqni to`g`ri aks ettirishga qodirmizmi?»Bu masalada materialistlar va 
idealistlarning qarashlari ziddiyatli xarakterga egadir. 
Materialistlar va idealistlar. U yoki bu faylasuflar savolning birinchi qismiga qanday javob 
berishiga qarab, materialistlar -dunyo azaldan moddiy, ong esa bu materiyaning mahsulidir, 
deb hisoblovchilar va idealistlar -dunyo zamirida materiyadan oldin paydo bo`lgan va uni