1-мавзу. Кадрлар тайёрлашнинг миллий модели ва унинг таркибий қисмлари. Ўзбекистон Республикаси таълим тизими. (2 соат)

II. Таълим муассасидан ташқари малака ошириш:
1. Педагогларни қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш институтлари:
– ишлаб чиқаришдан ажралган ҳолда марказ, вилоят ва туманда ўтказиладиган курслар;
– мураббийлик асосидаги курслар;
– экстернат кўринишидаги курслар;
– қисқа муддатли курслар;
– эркин тингловчилар курслари;
– сиртдан ва қатнаб таълим олинадиган курслар;
– муаммоли (мақсадли) курслар;
– шахсий режа асосида ташкил этиладиган курслар;
– муаллифлик курслари;
– доимий ҳаракатдаги курслар.
2. Мактабгача болалар муассасалари ходимларнинг малакасини ошириш республика курслари.
3.Туман Методика кабинети томонидан педагогларнинг малакасини ошириш ишлари:
– илмий–методик, педагогик ёки амалий конференциялар, семинар, семинар-кенгашлар;
– бир муаммо ёки мавзу асосида ташкил этилган доимий ҳаракатдаги семинарлар;
– туман фан ўқитувчилари методика уюшмалари;
– таянч ва илғор тажриба муассасаси ишлари;
– таълим муассасаси раҳбарлари Методика уюшмалари;
– педагогик ўқишлар.
4. Радио ва телевидение орқали бериладиган эшиттиришлар, матбуот саҳи-фалари.

3.
Педагог кадрларни аттестациядан ўтказиш. Педагог кадрлар аттестацияси улар-нинг касбий маҳоратларининг ўсишини рағбатлантириш, таълим-тарбияда илғор педа-гогик технологияларни яратиш ва уларни қўллаш, маънавий-маърифий йўналишлардаги натижаларни холис баҳолаш, эгаллаб турган ёки даъвогарлик қилинаётган тоифа ва лавозимларга муносибликни аниқлаш, таълим муассасаларида таълим-тарбия жараёни сифатини ошириш мақсадида ўтказилади.

Педагог кадрлар аттестацияси 5 йилда бир марта Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Давлат тест Маркази таркибидаги «Кадрлар тайёрлаш сифатини назорат қилиш, педагог кадрлар ва таълим муассасалари аттестацияси бошқармаси ҳамда Халқ таълими Вазирлиги билан биргаликда ишлаб чиқилган жадваллар асосида ташкил этилади. Халқ таълими тизими педагог кадрлар таркибига профессор-ўқитувчи, ўқитувчи, методист, тарбиячи, психолог, дефектолог, логопед, спорт инструктори, му-сиқа ва тўгарак раҳбарлари киради.
Педагог кадрлар аттестациясини ташкил этиш жараёнида қуйидаги ишлар амалга оширилади:

• 
  педагог кадрлар ўз мутахассислиги ҳамда меъёрий-ҳуқуқий ва маънавий-маъ-рифий йўналишлар бўйича тест синовидан, суҳбатдан ўтказиладилар;
  
• 
  педагог ўқитаётган фан бўйича ўқувчиларнинг билим ва ўзлаштириш даражаси ўрганилади;
  
• 
  ўқувчилар ўртасида социологик сўровлар ўтказилади.
  

Педагогнинг умумий бали тест, суҳбат натижалари, ўқувчиларнинг билим даражаси, илмий, ўқув-методик ишлари ва ихтиролари, ижодий ишлари, иш стажи, педагогнинг ко-миссия томонидан ўрганилган касбий маҳорати ва раҳбарият томонидан берилган баҳолар йиқиндисидан иборат бўлади.
Махсус мактаблар, мактабгача ва мактабдан ташқари таълим муассасалари, мада-ният, спорт, санъат соҳалари педагог кадрлари, муҳандис-педагог кадрлар ва ишлаб чиқа-риш усталари ўз мутахассисликлари бўйича суҳбатдан ўтказиладилар.
Педагог кадрлар учун меъёрий-ҳуқуқий ва маънавий-маърифий йўналишлар бўйича тест саволлари тўплами Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси, «Таълим тўғри-сида»ги қонуни, «Кадрлар тайёрлаш Миллий дастури», Давлат таълим стандартлари, мил-лий истиқлол ғояси ва маънавият асослари, янги педагогик технологияларга оид масала-лардан иборат бўлади.
Комиссия аттестация натижаларига кўра педагогнинг ушбу жараёндаги фаолияти «Аттестациядан ўтди», «Аттестациядан шартли ўтди» ва «Аттестациядан ўтмади» тарзида баҳоланади.
Мутахассис тоифага эга педагог «Аттестациядан ўтмади» деб эътироф этилганда, шунингдек, таянч маълумоти дарс бераётган фанига мос келмайдиган педагог кадрлар қайта тайёрлаш курсларидан ўтмаган бўлса, тегишли таълим муассасаси раҳбари педа-гогга ўз мутахассислигига кўра аттестациядан ўтишни ҳамда қайта тайёрлаш ёки малака ошириш курсида малака оширишни таклиф қилади. Мазкур таклифларга рози бўлмаган ўқитувчиларнинг меҳнат шартномаси (амалдаги қонунчилик асосида) бекор қилинади.
«Аттестациядан ўтмади» деб топилган педагоглар ҳамда қайта тайёрлаш ёки малака ошириш курсига юборилган педагоглар бир йилдан сўнг қайта аттестациядан ўтказила-дилар.