1. Odamanatomiya fanini vazifalari, o`rganish usullari va rivojlanish tarixi
Download 1.58 Mb.
|
2 5321546225856551652
1.Odamanatomiya fanini vazifalari, o`rganish usullari va rivojlanish tarixi 1.Kirish. Odamanatomiyasifanining predmeti, maqsadi, vazifalari, o’rganish usullari, biologiya fanlari bilanbog`liqligi. 2.Anatomiya fanining asosiy tarmoqlari. 3.Odam anatomiyasi fanini rivojlanish tarixi. Odam anatomiyasi odam organizmining shakli va tuzilishini uning rivojlanish jarayoni, ayni vaqtda har bir a’zoning jinsiy jihatdan va yoshga qarab bo'lgan tafovutlari, shuningdek, muhit sharoitlarining a ’zolar tuzilishi hamda vazifalariga ta’sirini o'rganadi. Qadimda anatomiya fani a’zolami alohida-alohida o'rganib, ulaming o‘zaro munosabatini, organizmning bir butunligini hisobga olmagan, faqat dalillar to ‘plash bilan chegaralangan. Hozir bu fan a’zolarining o'zaro munosabatini, ulaming bir sistemaga birlashishi qonuniyatlarini o ‘rganishda organizm ning yagona sistema ekanligini, uning tashqi muhit bilan chambarchas bog'liqligini, a’zolaming shakli bilan funksiyasi bir-biriga bevosita aloqador ekanligini nazarda tutadi. Anatomiya grekcha so‘z bo‘lib (anatome) kesaman degan ma’noni anglatadi. Odam organizmining tuzilishida yoshga xos jinsiy va shaxsiy xususiyatlar ajratiladi. Bolalik va o'smirlik davrida oiganizm to‘liq yetilmagan, to‘qima elementlari to ‘la-to‘kis takomillashmagan bo‘ladi. Anatomiya odam organizmini bir butun holda o‘rganadi, chunki organizm ko‘pgina a’zolardan iborat bo‘lib, ular nerv va qon tomirlar tizimi bilan bog'langan. Tibbiyotda anatomiya fanini bffish nihoyatda zarur. Professor Ye.O.Muxin(1766—1850) «anatomiyani bilmagan shifokor, foydasizgina emas, balki zararlidir» deb yozgan. Anatomiya fiziologiya bilan biigalikda tibbiy ilm poydevorini tashkil qiladi. Odam organizmining alohida a’zolar yoki a’zolar tizimi tuzilishini oddiy ko‘z bilan makroskopik anatomiya (macros — grekcha katta) o‘rganadi. Mikroskopik anatomiya (micros — grekcha kichik) esa a’zolarining nozik tuzilishini, tarkibiy elementlarini mikroskop yordamida o'rganadi. Sistematik anatomiya odam organizmini tizimlaiga bo'Iib (suyak, mushak, ovqat hazm qilish a’zolari va boshqalar) o'rgangani uchun uni mo‘tadil anatomiya deb ham ataladi. Topografik anatomiya esa odamgavdasini sohalar bo‘yicha, a’zolaming tuzilishi, shaklidan tashqari ulaming o‘zaro munosabatlaiini, chegarasini va tanadan tashqaridagi proyeksiyalarim ham o'rganadi. Patologik anatomiya a’zo va to‘qimalaming turli kasalliklarda o'zgarishini o'rganadigan fandir. Yoshga doir anatomiya oiganizmning tug'ilganidan boshlab, to hayotining oxirigacha bo'lgan davmi o'rganadi Download 1.58 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling