1 O`zbekiston respublikasi oliy ta`lim fan va innovatsiyalar vazirligi
Download 1.12 Mb. Pdf ko'rish
|
nnnnnnnnnnnnn
Siydik – tanosil sistemasi – Baliqlarning siydik-tanosil sistemasi ikkita
ossosiy tipda tuzilgan. Baliqlarning siydik kanali yo klaokaga, yoki siydik tanosil sinusiga, yo bo’lmasa, maxsus teshik bilan tashqariga ochiladi. 2-rasm Suyakli baliqlar sistematikasi Turlari juda ko’p va o’zi turli tuman bo’lgan bu ikkinchi gruppa baliqlarning eng xarakterli belgilari qo’yidagilardan iborat. Suyakli baliqlarning suyaklardan tuzilgan jabra qopqoi bo’lib, bu qopqoq jabra teshigining ustidan qoplab, jabra apparatini ancha mukammallashtiradi va ikkilamchi jai qopqoi (teri) suyakdandir. Skeletida hamma vaqt ma’lum miqdorda qoplaich suyaklar bo’ladi. Ichki skeletida, garchan qisman bo’lsa ham suyak bo’ladi. Tangachalari ganoid yoki suyak tangacha bo’ladi (lekin plokoid tangacha bo’lmaydi). Ikki xil nafas oluvchi baliqlardan tashqari, barcha suyakli baliqlarning 13 suzgich qanotlarini suyak shu’lalar tutib turadi. Jabralar aro to’siqlari yo kichkina yoki ko’pincha bo’lmaydi, shuning uchun jabra yaproqlari bevosita jabra yoylariga o’rnashadi. Yo suzgich pufagi (bu pufak ikkilamchi tartibda rivojlanmay qolishi ham mumkin) yoki o’pkasi (juda kamdan kam xollarda) bo’ladi. Erkaklarida juft kopulyativ organ yo’q. Urulanish hodisasi ba’zi istisnolarni xisobga olganda tashqarida, ya’ni suvda bo’ladi va ikralari juda maydadir. Hozirgi zamondagi suyakli baliqlarni tubandagi oltita sistematik gruppaga bo’lish mumkin: 1. Suyak toaylilar, 2. Suyakli ganoidlar, 3. Suyakdor baliqlar, 4. Ko’p qanotlilar, 5. Cho’tka qanotlilar, 6. Ikki xil nafas oluvchilar. Ko’p ixtiologlar birinchi bo’lib bitta gruppadagi baliqlarni katta turkum tariqasida, ―konechnorotsh‖ deb ataladigan bitta kenja sinfga birlashtiradilar va ikkinchi kenja sinf bo’lmish ikki xil nafas oluvchi baliqlarga qarshi qo’yadilar. Biroq cho’tka qanotlilar kelib chiqish e’tibori bilan ikki xil nafas oluvchi baliqlarga yaqin turadi, shuning uchun ko’pgina paleantologlarning cho’tka qanotlilar bilan ikki xil nafas oluvchi baliqlarni xoanalilar deb ataladigan bitta katta sinfga kiritishlari tamomila asoslidir . Download 1.12 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling