1 O`zbekiston respublikasi oliy ta`lim fan va inovatsiyalar vazirligi

14 
 
borilmoqda. Xozirgi kunda O’zbekiston turli sohalarda, shu jumladan iqtisodiy 
sohada xalqaro iqtisodiy munosabatlarni tartibga soluvchi bir qancha konventsiya 
va kelishuvlarni imzoladi, ko’pgina obro’li xalqaro tashkilotlarga a’zo bo’ldi. 
O’zbekiston tashqi savdoni uzoq xorijiy davlatlarning 38 tasi bilan juda qulay tartib 
asosida olib boradi, 34 tasi bilan «Investitsiyalarni ximoya qilish va o’zaro 
rag’batlantirish to’g’risida kelishuv imzolangan.
Sobiq ittifoq tarkibida bo’lgan davrida O’zbekiston jahon bozorida mustaqil 
ish yuritish imkoniyatiga ega emas edi. Shuning uchun isloxotlarning dastlabki 
davrida muxim vazifalar sifatida respublikaning tashqi iqtisodiy majmuasini 
shakllantirish va tashqi iqtisodiy faoliyatni boshqarishning yangi mexanizmini 
yaratish maqsad qilib qo’yildi.
O’zbekiston iqtisodiyotining dunyo xo’jaligiga munosib kirib borishi 
strategiyasi respublikaning iqtisodiy potentsialini hisobga olgan holda ishlab 
chiqildi, va u davlatimizning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi maqsadlarini amalga 
oshirishga yo’naltirildi. Ayni paytda, iqtisodiy islohotlar raqobatli ichki bozorni 
yaratish va tashqi iqtisodiy faoliyatni erkinlashtirish bilan muvofiq ravishda olib 
borildi. Tashqi iqtisodiy faoliyatni erkinlashtirishning birinchi bosqichida muhim 
masalalarni o’z ichiga olgan normativ asoslar ishlab chiqildi va qabul qilindi. 
Birinchidan, korxonalarning mustaqil ravishda tashqi bozorga chiqish huquqi qonun 
bilan mustahkamlab qo’yildi. Ikkinchidan, mulkchilik shakllaridan qat’iy nazar, 
hamma xo’jalik yurituvchi sub’ektlar uchun tashqi bozorga chiqishda bir xil 
sharoitlar yaratildi.
Ayni paytda, umumdavlat eksport resurslari sifatida paxta va ipak tolasi, 
qorako’l terisi, rangli metalllar, marmar, oltin, tabiiy gaz va boshqa tovarlar eksport 
qilish davlatning ixtiyorida qoldi. Umuman tashqi iqtisodiy aloqalar davlatning 
qat’iy nazorati ostida bo’lib, ko’pchilik eksport va import operatsiyalariga tarifli va 
notarif tartibga solish choralari qo’llaniladigan bo’ldi. Bozor munosabatlari va 
xo’jalik yuritish mexanizmining ob’ektiv va sub’ektiv sharoitlari shakllanishi 
mobaynida respublikaning tashqi iqtisodiy aloqalarini tartibga solishning ma’muriy 
usullaridan voz kechilib, iqtisodiy choralar orqali faoliyat olib borildi. Tashqi 

---